Antwoord van de Bieb:
Alle kwallen hebben netelcellen, maar bij veel soorten merk je daar niet veel van. Kompas- en haarkwallen kunnen wel steken. Hun netelcellen zijn zo sterk dat de scherpe pijltje door een mensenhuid kunnen komen en dan hun gif spuiten. Dat gif kun je onklaar maken met heet water of azijn.
De netelcellen van een kwal overleven in het water nadat de kwal zelf al aangespoeld is op het strand. Om kwallenbeten te voorkomen kun je natuurlijk uit het water blijven, maar dat drukt de pret op het strand. Je kunt voorzorgsmaatregelen nemen waardoor je je geen zorgen meer hoeft te maken over kwallenbeten.
Je zou de kwal eruit kunnen vissen, in een bak stoppen en kijken of hij nog beweegt. Er is zelfs een kwallensoort Turritopsis Nutricula die in theorie onsterfelijk is.
De meeste kwallen leven zo nog een tijdje voordat hun leven tot een einde komt. Dit geldt niet voor Turritopsis dohrnii. Dit diertje kan namelijk de taken van zijn cellen volledig veranderen om van zichzelf weer een poliep te maken. De kwal kan dan even niet meer zwemmen, maar hij wordt wel weer jonger.
Eigenlijk is het ook niet echt ''overleven'', een kwal op het droge is langzaam aan het sterven. Iedere minuut die de kwal op het droge doorbrengt beschadigd zijn weefsels verder.
De andere vijf procent bestaat uit cellen, een maag en mond. De meeste kwallen kunnen niet zwemmen en drijven mee met de stroming van de zee. Ze komen in alle oceanen en zeeën voor en er zijn zelfs een paar soorten die in zoet water leven.
Probeer de netelcellen eerst weg te schrapen of weg te spoelen met zeewater. Doe dit niet met koud kraanwater, dat verergert je klachten. Dompel vervolgens de plek onder in heet water. Gebruik water dat zo heet is als het slachtoffer verdragen kan.
De onderzoeker laat de imposante kwal op het strand liggen zodat andere mensen hem ook kunnen bewonderen. Wie dat wil, kan het dier gewoon oppakken. Deze kwal is ongevaarlijk, volgens Ecomare, het centrum voor wadden en Noordzee. De netelcellen zijn te zwak om door de menselijke huid te dringen.
De wet beschouwt ongewervelde dieren -die geen ruggengraat hebben- als dieren zonder een (grote) hersencapaciteit, die ook geen stress of pijn ervaren.
Kunnen dode kwallen ook steken? Zelfs als je een dode kwal aangespoeld aan de kustlijn vindt, moet je uitkijken. De tentakels van een dode kwal kunnen nog steeds steken. "De netelcellen blijven nog even actief als ze dood zijn", aldus Van Walraven.
Ze hebben geen brein en bestaan vrijwel geheel uit water – en toch beschikken ze over heel wat superkrachten. Als we ons gevaarlijke dieren voorstellen, is een zak water zonder hersenen waarschijnlijk niet het eerste waaraan we zouden denken. Maar als badgasten het woord 'kwal!
Een kwal aanraken doe je dus het best aan de gladde bovenkant, want de tentakels zitten op de rand of onderaan.” De kwal in onze contreien die wél gemene brandwonden kan veroorzaken, is de kompaskwal. “Die kun je herkennen aan de bruine lobjes aan de rand en lijnen naar het centrum.
Een kwal die aanspoelt, droogt binnen enkele uren uit en zal overlijden. Echter blijven de netelcellen nog een tijdje actief, waardoor je -zelfs als de kwal dood is- nog steeds een kwallenbeet kunt oplopen.
dossier Een kwallenbeet kan een pijnlijke huiduitslag veroorzaken. De meeste kwallen die aan onze kust voorkomen, zijn relatief ongevaarlijk, maar de kompaskwal en de blauwe haarkwal, die van in het voorjaar tot in het najaar aan onze kust voorkomen, kunnen toch heel wat hinder veroorzaken.
Handig om te weten: niet elke kwal steekt. Kompaskwallen, blauwe haarkwallen en de kruiskwallen kunnen voor flink wat overlast zorgen. Die laatste - gelukkig zeldzaam voorkomende soort in Nederland - kan zelfs tot een ziekenhuisbezoek leiden. Maar de meeste kwallen steken niet, die kriebelen hooguit.
De vijanden van kwallen zijn: tonijnen, zwaardvissen, haaien pinguïns en schilpadden, maar ook mensen.
Wat is het? De gangbare naam voor een irritatie na contact met een kwal is kwallenbeet, maar eigenlijk bijten kwallen niet. Het zijn de netelcellen op hun tentakels die kunnen steken. Aan onze kustlijn komen geen dodelijke soorten voor, maar contact met hun netelcellen kan zeer onaangenaam zijn.
Beschrijving. Irudakandji-kwallen worden vooral aangetroffen in Noord-Australische wateren en in het Groot Barrièrerif. Ze hebben de grootte van een vingernagel, vier tentakels met lengte tussen 5 en 50 cm en zijn nauwelijks zichtbaar in water omwille van hun grootte en het feit dat ze zo goed als doorzichtig zijn.
Hoe beweegt een kwal zich voort? Kwallen hebben niet veel mogelijkheden om zich te verplaatsen. Veelal laten ze zich meevoeren door de stroming van het water - daarom horen ze officieel bij het 'plankton'. Door hun klokvormige hoed ritmisch samen te trekken, kunnen ze een klein beetje van koers wijzigen.
Bescherming tegen kwallenbeten
Vermijd (losse tentakels van) de kwal en smeer je in met een waterbestendige zonnelotion die je niet alleen beschermt tegen de schadelijke UV-straling van de zon, maar ook tegen de meeste kwallenbeten, waaronder die van het Portugees oorlogsschip, de irukandji en de Australische zeewesp.
Kwallen zien er in het water prachtig uit, maar het is beter om niet te dicht in de buurt te komen. Bij een kwallenbeet wordt je niet gebeten door tanden, maar geprikt door een tentakel. En dat kan flink pijn doen. Op zo'n tentakel zitten zogenaamde netelcellen, een soort gifpijltjes.
Niet zwemmen maar pulseren
Kwallen zijn neteldieren, ongewervelde dieren met (giftige) netelcellen. Ze hebben een parapluvormig lichaam met tentakels en komen in alle grote zeeën en oceanen voor. Gek genoeg kunnen ze niet zwemmen.
Kwallen zijn zo zacht als gelatinepudding. Ze eten plankton en kunnen niet zwemmen, maar laten zich meedrijven met de stroming in zee.
Pas op kwallen..
Zorg dat je hond aangespoelde kwallen met rust laat, de netels zijn niet altijd uitgewerkt. Je hond kan hier erg ziek van worden! Wanneer hij een kwal gegeten heeft, neem dan zo spoedig mogelijk contact op met de dierenarts.
