De Melkweg, het Melkwegstelsel of het galactisch stelsel, van het Griekse galaxias, γαλαξίας, of kyklos galaktikos = 'melkcirkel', is het sterrenstelsel waarin het zonnestelsel met de Aarde zich bevindt. Vanaf de Aarde is de Melkweg te zien als een lichtende band die de hemel omspant, mits het donker genoeg is.
De totale massa van ons melkwegstelsel bedraagt ongeveer 300 miljard zonsmassa's. Men schat dat het Melkwegstelsel 13,5 miljard jaar geleden is ontstaan. Ons zonnestelsel ligt in één van de spiraalarmen van dit stelsel, op zo'n 25 000 tot 28 000 lichtjaar van de kern.
Galileo Galilei, die als eerste een telescoop op de sterrenhemel richtte, ontdekte dat de Melkweg eigenlijk uit een groot aantal afzonderlijke sterren bestaat. Die zijn te zwak om zonder kijker gezien te kunnen worden, maar het licht van al die miljoenen sterren vloeit samen tot een bleek, melkwit schijnsel.
Volgens sommige astronomen bevat het heelal (minstens) 2000 miljard melkwegstelsels. Dat is een 2 met twaalf nullen. Eén van die sterrenstelsels, onze eigen Melkweg, zou een diameter hebben van 200.000 lichtjaar.
Veel mensen vragen zich af hoe lang de zon dan nog bestaat. Laten wij beginnen dat de zon al zo'n 4,7 miljard jaar bestaat en wij zijn nog niet eens op de helft van de tijd dat de zon nog bestaat. De voorspellingen zijn dat de zon in de huidige hoedanigheid zo'n 5,5 miljard blijft bestaan.
Hoewel onze aarde ongeveer 4,5 miljard jaar oud is, veronderstellen de onderzoekers dat leven zich het beste kan ontwikkelen op een planeet die tussen de 5 miljard en 8 miljard jaar oud is. De grootte en de massa van een planeet zijn ook van belang.
Het helderste gedeelte van de Melkweg ligt in het sterrenbeeld Sagittarius.
Toen de Romeinen de scepter gingen zwaaien in Europa, werd het Latijn gemeengoed. Zij namen de Griekse naam voor het sterrenstelsel over, en noemden het Via lactea, wat letterlijk Melkweg betekent. Die naam is nooit veranderd, waardoor de witte band aan de nachthemel nog steeds Melkweg heet.
Ook in Nederland is het sterrenstelsel niet te zien.
De zon kan niet eeuwig branden. Wat gebeurt er eigenlijk met de aarde en de overige planeten als de zon uitdooft? Als de zon over zo'n vier miljard jaar al haar waterstof heeft verbruikt, zet zij uit tot een rode reuzenster met een radius die zich uitstrekt tot waar de aarde zich nu bevindt.
Als er een jaar geen zonlicht is, raakt de aarde bedekt met een pantser van ijs. De gemiddelde temperatuur is -73 °C. De duisternis en de ijzige kou zullen het leven op aarde terugbrengen naar het nulpunt, de meest mensen en dieren sterven en het duurt miljoenen jaren voordat de planeet herstelt.
Kort antwoord: 13,82 miljard jaar. Langer antwoord: Sinds de ontdekking van de uitdijing van het heelal, in de jaren twintig van de vorige eeuw, is bekend dat het heelal niet altijd heeft bestaan, maar ooit een begin gekend moet hebben.
Licht is het snelste ding dat we kennen. Door de ruimte kan licht reizen met een snelheid van bijna 300 000 kilometer per seconde. Een lichtjaar is de afstand die licht in een jaar kan reizen - dat is ongeveer 9 460 000 000 000 kilometer!
Vooruitzicht. Astronomen hebben, met behulp van gegevens afkomstig van de ruimtetelescoop Hubble, berekend dat de Melkweg waarschijnlijk over 4 miljard jaar zich zal samenvoegen met het Andromeda-sterrenstelsel. De zon raakt wellicht uit haar koers, maar dat zal verder geen gevolgen hebben voor het zonnestelsel.
Het Melkwegstelsel telt naar schatting zo'n vijfhonderd miljard sterren (voornamelijk zwakke, rode dwergsterren, maar toch). In het waarneembare heelal komen ruwweg zo'n honderd miljard sterrenstelsels voor. Die zijn niet allemaal even groot als ons eigen Melkwegstelsel.
Naast onze Melkweg ligt een sterrenstelsel, ons buursterrenstelsel. Dit buursterrenstelsel heet Andromeda en is nog groter dan de Melkweg. In dit sterrenstelsel zijn dan vast ook heel veel planeten te vinden, hoeveel weten we helaas niet.
De Melkweg is een spiraalvormig sterrenstelsel met vier armen. De armen strekken zich uit in een spiraalstructuur vanuit een dik, bolvormig centrum. Het sterrenstelsel heeft een diameter van ongeveer 100.000 lichtjaar en een dikte van 2000 lichtjaar.
Voor een van de donkerste plekken op aarde moet je naar Nieuw-Zeeland. Daar ligt het Aoraki Mackenzie International Dark Sky Reserve, Nieuw-Zeelands grootste Dark Sky-park. Je vindt er ruim vierduizend vierkante kilometer aan donkerte.
Het Nationaal Park Lauwersmeer (op de grens tussen Friesland en Groningen) en de Boschplaat op Terschelling zijn de enige Dark Sky Parken die Nederland telt. Dark Sky Parken zijn plekken waar echte duisternis nog mogelijk is door een gebrek aan buitenverlichting.
Amerikaanse en Europese astronomen hebben de meest accurate schatting tot nu toe kunnen maken: ons melkwegstelsel heeft een massa van 1,5 biljoen (een 1 met 12 nullen) keer de massa van de zon.
Saturnus, het wonder met de ringen, zo mag je deze planeet wel noemen. Misschien wel de mooiste planeet van het Zonnestelsel. Een grote ronde bol met daarom heen een enorm ringen stelsel. Het is een enorme verzameling stenen en ijs die door de aantrekkingskracht van Saturnus bij elkaar worden gehouden.
In augustus 2006, tijdens de driejaarlijkse algemene vergadering, besloot de Internationale Astronomische Unie dat Pluto niet langer als planeet door het leven kan gaan. Pluto, Eris, enkele andere grote ijsdwergen en de grootste planetoïde, Ceres, zijn nu officieel geclassificeerd als dwergplaneet.
