Hiervoor kun je een oventhermometer gebruiken waarin een prikker zit die je in het brood kunt steken. Aan het einde van de baktijd steek je de thermometer in je brood, wanneer de temperatuur ongeveer 95 graden is, is je brood gaar.
Is het deeg niet gaar? Dan zal het brood aan de binnenkant plakkerig zijn omdat hier de verstijfseling nog niet heeft plaatsgevonden.
Het bakken geschiedt standaard bij een temperatuur van 250 °C. Het bakken van een groot brood duurt een half uur tot drie kwartier. Kleine broodjes (kleinbrood) worden doorgaans gebakken in tien tot vijftien minuten. Bekijk een uitgebreide omschrijvijng van het bereidingsproces.
Bakken: Snijd het brood eventueel in met een scherp mes. Bak het brood gedurende ongeveer 20 minuten op 220˚C, zet dan de oven terug op 200˚C . Na ongeveer 35-40 graden dient het brood gaar te zijn en een mooie goudbruine kleur te hebben.
Van rauw beslag van een cake of rauw deeg voor taart, brood, pizza of koekjes ('cookie dough' of koekdeeg) kun je buikpijn krijgen of zelfs ziek worden. Dat komt omdat er in beslag rauw ei zit en daar kunnen schadelijke bacteriën in voorkomen zoals salmonella.
Dus: voorgebakken brood is net zo gezond als direct gebakken vers brood. Het enige verschil is dat voorgebakken brood in twee fases wordt afgebakken, waardoor het heel vers is bij aankoop.
Als die te lang is, zijn er te weinig suikers over voor de tweede rijstijd. Brooddeeg kan ook slecht rijzen omdat de temperatuur van het deeg te warm is. Het deeg doet er langer over als het wat koeler is en dat komt de rijs ten goede. Verder is het mogelijk dat de enzymen in het meel te weinig suikers kunnen aanmaken.
Deeg laten rijzen is erg belangrijk voor de smaak en textuur van zelfgebakken brood. Tijdens het rijzen produceert het gist of de zuurdesem kooldioxide. Dit zorgt voor een mooi luchtig en goed gerezen brood. Hoe langer en langzamer je brooddeeg laat rijzen, des te lekkerder de smaak en textuur van het brood.
Je eigen brood bakken is meestal goedkoper dan een brood kopen. Naast de vaste kosten van elektriciteit, water en je broodbakmachine, bepaalt vooral het meel de prijs van je brood. Een andere optie is dat je zelf je brood samenstelt met bloem, gist, water, zout en eventueel extra zaden.
Waarom Kruimelt mijn zelfgebakken brood? Een van de meest voorkomende redenen waarom je brood te kruimelig wordt is een teveel aan meel. Dat maakt je brood droog en tast de textuur aan, waardoor het kruimelig wordt. Brood bestaat voornamelijk uit bloem en water (plus gist en zout).
De tweede rijs is nodig om het deeg zijn volume en luchtigheid te geven. Als je het deeg maar één keer laat rijzen zal het al snel plat en zwaar worden.
Als het brood goed gerezen is bakken in een hete oven van 200 °C (heteluchtoven 180°C) gedurende 35-40 minuten. Voor kleine broodjes is 15 tot 20 minuten voldoende. Het brood is gaar als het hol klinkt als u er op klopt. Voor een mooie bruine korst bestrijken met wat water zodra het brood uit de oven komt.
Wanneer je meerdere broden tegelijk bakt in de oven, reken dan ongeveer 5 minuten baktijd extra. Klop het brood direct na het bakken uit de bakvorm en leg het brood op een afkoelrooster. Laat het brood hierop onder een theedoek afkoelen. De broodkorst blijft dan lekker stevig en wordt niet hard.
Voor het bakken van brood (en andere gerechten met een rijsmiddel) gebruik je bij voorkeur boven- en onderwarmte. Dit is een soort van ongeschreven regel. Bij het bakken met boven- en onderwarmte bak je altijd enkellaags.
Deeg opbollen gebeurt om spanning te creëren in het deeg, waardoor het deeg sterker wordt en het deeg uiteindelijk een mooiere vorm krijgt. Het opbollen versterkt het glutennetwerk van het deeg en geeft het uiteindelijke brood een gelijkmatige structuur.
Omdat een overkneed deeg plakkeriger en vochtiger aanvoelt dan daarvoor, zal je eerste reactie misschien zijn om nog meer meel toe te voegen. Dit extra meel moet ook weer gekneed worden. Je kneedt vervolgens steeds meer gluten stuk uit het oorspronkelijke deeg en het deeg wordt alleen nog maar plakkeriger.
Energiespecialist Alex Polfliet doet de proef op de som: “Een broodbakmachine verbruikt ongeveer 0,5 kWh per bakbeurt of dus 25 cent aan energiekost. Als je de ingrediënten er bij rekent, kost zo'n brood dan ongeveer 1,5 euro.
Een broodbakmachine warmt voor het bakken langzaam op, waardoor je de stoot hitte in het begin mist die brood zo knapperig maakt. Het wordt dus nooit echt goed brood.
Zodra je de broodbakmachine aanzet gaat hij eerst alle ingrediënten kneden, hierna volgt het eerste rijsproces. Vervolgens laat de machine met een korte piep weten dat er de mogelijkheid is om zaden, noten of rozijnen toe te voegen. Deze kneed hij nog kort door het deeg en begint het tweede rijsproces.
Bewaar het brood in een papieren zak als je de voorkeur hebt voor een krokante korst. Bewaar brood niet in de koelkast. Daarin veroudert het veel sneller. Zetmeel in brood laat water namelijk los tussen -5°C en +5°C, daardoor droogt het brood uit.
Zoals je wellicht weet laat je de meeste broden twee keer rijzen. De eerste rijs is direct na het kneden en wordt ook wel een bulkrijs genoemd. De tweede rijs vindt plaats na het vormen van het brood. Na die tweede rijs gaat het brood de oven in.
Waarom worden mijn broodjes niet luchtig? Een deeg dat niet wil rijzen kan twee oorzaken hebben: het deeg is niet goed of lang genoeg gekneed, of het staat in een te koude omgeving. Als het deeg goed gekneed is dek je de kom af met folie of een schone theedoek en zet je deze op een tochtvrije plek.
Voor een normaal en relatief snel brood houd je een warme temperatuur van 20-30 °C aan. Het brood laten rijzen duurt dan ongeveer een uur zijn. Wil je het brood langer laten rijzen, dan verlaag je de temperatuur. Zorg dat je het brooddeeg opnieuw goed afdekt om uitdrogen te voorkomen.
Goed gerezen brood veert langzaam terug wanneer het wordt aangeraakt en vult de inkeping met uw vinger in ongeveer 10 seconden. Het deeg moet luchtig en wankel aanvoelen, maar niet zo vol lucht dat het breekbaar is. Overgerezen deeg zal helemaal niet terugveren als het wordt gepord.
In principe is dat geen probleem. Je kan het brood de eerste keer laten rijzen zoals je het altijd zou doen. Kneed het deeg dan een tweede maal en laat het de tweede keer rijzen in de koelkast. Het deeg zal wat minder snel rijzen omdat het op een lagere temperatuur rust.
