Het biologische areaal bestaat grotendeels uit grasland (70%). Daarnaast is 21% akkerbouwgrond, 5% tuinbouwgrond en 4% groenvoedergewassen (clo, 2022).
Bovendien is de biologische landbouw arbeidsintensiever en maakt ze gebruik van gewassen en dieren die vaak minder snel groeien. Dieren leven langer en hebben dus langer onderdak en voer nodig. Het verdienvermogen van biologische boeren is tegenwoordig vaak beter dan van gangbaar werkende boeren.
In 2022 telde het Nederlandse landbouwareaal in totaal 1,8 miljoen hectare. Van het landbouwareaal was 4,4 procent biologisch gecertificeerd of in omschakeling naar biologisch. In 2015 was dat 2,7 procent. Van de Nederlandse landbouwbedrijven was 3,8 procent (1 951 bedrijven) biologisch.
Grotere biodiversiteit
Biologische boeren bewaken de biodiversiteit op en rond hun boerderij. Ze zorgen met name voor diversiteit in rassen en gewassen en kiezen voor robuuste dieren en plantensoorten. Door die grotere soortenrijkdom hoeden ze zich voor eventuele plagen of ziektes.
Een bioboer doet aan landbouw door met de natuur samen te werken. Hij gaat voor kwaliteit en probeert de negatieve impact op het milieu zo veel mogelijk te beperken. Hij draagt zorg voor de bodem, kiest voor diversiteit en heeft aandacht voor het welzijn van zijn dieren.
Hoeveel boeren zijn er? Volgens de recentste cijfers van statistiekbureau CBS waren er in 2019 in Nederland 53.233 landbouwbedrijven. Daarmee vormden boeren toen ongeveer 0,6 procent van de totale Nederlands beroepsbevolking.
Biologische dieren krijgen meer stalruimte, uitloop naar buiten en hun lichaam wordt niet verminkt: kippen mogen hun snavelpunten houden, varkens mogen hun krulstaarten houden. Het gebruik van hormonen en preventieve antibiotica is verboden.
Het voornaamste probleem is de opbrengst. Biologische boeren halen ongeveer een kwart minder opbrengst per hectare van het veld. Dat betekent dat er veel meer grond nodig is om net zoveel voedsel te produceren. Om precies te zijn: een oppervlak ter grootte van Rusland.
Al met al is dus te stellen dat biologisch vlees absoluut voordelen heeft ten opzichte van gewoon vlees. Niet alleen voor de dieren zelf en het milieu, maar ook voor je eigen gezondheid. Je lichaam haalt er meer voedingsstoffen uit en je loopt daarnaast niet het risico schadelijke substanties naar binnen te werken.
Uit onderzoek blijkt dat dankzij biologische landbouw het bodemleven veel gezonder is, de bodem als systeem veel veerkrachtiger is, het grondwater minder vervuild wordt door bestrijdingsmiddelen en biologische praktijken algemeen een mindere belasting veroorzaken op het milieu.
Opbrengst lager, winst hoger
Bij biologische landbouw kan de opbrengst per hectare 13 tot 34% lager zijn dan bij reguliere landbouw. Maar onder ideale omstandigheden is de opbrengst vergelijkbaar. De winst ligt meestal hoger, omdat de producten voor een hogere prijs kunnen worden verkocht.
Aandeel plantaardige en dierlijke productie
In 2019 bedroeg de waarde van de totale productie van de landbouw bijna 29 miljard euro. Daarvan bestond 49,2 procent uit plantaardige productie en 38,5 procent uit dierlijke productie.
De landbouw zorgt voor ongeveer 60% van de stikstofuitstoot (door mest, maar ook uit kassen en door landbouwvoertuigen), het wegverkeer voor bijna 30%. Zowel de uitstoot door de landbouw als door het verkeer is flink afgenomen sinds de jaren '90.
Albert Heijn met gemiddeld 45 biologische producten was en blijft koploper. Het gemiddeld aanbod van biologische producten van alle supermarkten bedraagt op basis van deze beperkte steekproef 2022 27,5 en is met ca 20% gestegen ten opzichte van 2021.
Volgens nieuw GfK-onderzoek, in opdracht van Bionext blijkt dat bijna elke Nederlander in 2019 wel biologische producten heeft gekocht . 95,1 procent luidt het precieze cijfer in het rapport dat vandaag verschijnt. Met name de groep consumenten die af en toe voor biologisch kiezen, is gegroeid.
“Het grote probleem is dat er voor biologische producten veel meer land nodig is,” zegt hij. “Bioboeren gebruiken minder effectieve pesticiden en daardoor is hun opbrengst kleiner. Ze hebben meer grond nodig om evenveel voedsel in de winkel te krijgen. Ze gebruiken bovendien geen kunstmest, maar dierlijke mest.
Biologisch geproduceerd vlees krijgt daarom altijd het Beter Leven keurmerk met 3 sterren, mits er ook aan de criteria die het Beter Leven keurmerk aan het slachten stelt, is voldaan.
Het rundsvlees dat je bij de slager koopt, scoort beter op vlak van smaak en kwaliteit dan het vlees uit de supermarkt. Dat blijkt uit onderzoek van consumentenorganisatie Test Aankoop uit 2020.
In het algemeen is niet aangetoond dat biologisch voedsel gezonder is dan gangbaar voedsel. Onderzoek naar individuele producten laat zien dat biologische producten in het algemeen minder resten van bestrijdingsmiddelen bevatten en soms minder nitraat dan gangbare producten.
Vanaf april volgend jaar krijgen duizenden boeren een aanbod. Ze kunnen innoveren, verhuizen of stoppen. Als een boer stopt, krijgt hij 120 procent van de waarde van zijn boerderij.
Volgens een analyse van GfK gaven consumenten in 2022 36 procent meer uit aan biologische producten. GfK presenteerde het onderzoek tijdens de Biobeurs. Het aantal huishoudens dat wel eens biologisch koopt, steeg ten opzichte van 2020 naar 96,4 procent.
Waarom is de biologische kip in verhouding duurder? De biologische kippen worden 2 maal zo oud als de gewone kippen. Het voer is 2 maal zo duur en ze hebben heel veel ruimte om te leven.
Voor de productie van biologische melk gelden strenge regels. De koeien krijgen biologische voeding en grazen meer buiten. De stallen dienen voldoende groot te zijn en er mogen maar een beperkt aantal dieren per hectare gehouden worden. Ook zijn er zeer strikte regels voor het gebruik van antibiotica.
De biologische landbouw is anders dan de 'gewone' landbouw, omdat geen kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen, maar wel compost en dierlijke mest gebruikt wordt om de bodem vruchtbaar te houden.
