De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan in de gemeente. De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen alle beslissingen die voor de gemeente van belang zijn. Bijvoorbeeld over onderwijs, nieuwbouw of de hoogte van de belastingen.
Er is geen specifieke opleiding voor het beroep van Raadslid. De meeste personen 'rollen in het vak'. Wel worden er speciale trainingen en cursussen gegeven die een Raadslid kunnen helpen de nodige competenties te verwerven en verbeteren.
De raad is werkgever van de raadsgriffie, de belangrijkste ondersteuner van de gemeenteraad.
Raadsleden verdienen dit jaar minimaal 1081 euro per maand. In de grootste gemeenten loopt dit bedrag op tot zo'n 2650 euro per maand. Dat blijkt uit een analyse van LocalFocus/ANP op basis van gegevens van het statistiekbureau CBS en de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.
De wet biedt nauwelijks mogelijkheid om een raadslid te 'ontslaan'. Eenmaal verkozen kan een raadslid blijven zitten tot het einde van de periode, mits het lid niet naar een andere gemeente verhuist. Een raadslid is onschendbaar in diens uitlatingen en handelen in de raadszaal, dus ook in wat hij stemt.
Voor het uitvoeren van het raadswerk hebben raadsleden gemiddeld 16 uur per week nodig. In de kleinste gemeenten is het vaak enkele uren per week minder. In de grote gemeenten met meer dan honderdduizend inwoners besteedt een raadslid gemiddeld 20 tot 25 uur per week aan het raadswerk.
Een raadslid houdt zich bezig met vaststellen van beleid op hoofdlijnen en ziet toe op een goede uitvoering van het beleid. De wethouders worden vervolgens door de gemeenteraad benoemd. De raad is geheel vrij in haar keuze voor een wethouder.
Maandelijkse vergoeding
Naast de raadsvergoeding ontvang je als raadslid een onkostenvergoeding van € 188,22 per maand. De Belastingdienst beschouwt de vergoeding die je als raadslid ontvangt, als inkomen.
Hoeveel verdient een wethouder? – Een wethouder verdient bij benadering tussen de € 1561 (laag) en € 9098 (hoog) aan salaris (bruto). Dit komt erop neer dat je als wethouder een netto salaris verdient van tussen de €1464.08 (laag) en € 5302.56 (hoog) per maand gerekend met gemiddelde uren van een werkweek van 40 uur.
In elke gemeente is er een gemeenteraad die is samengesteld uit 7 tot 55 leden, afhankelijk van het aantal inwoners. De raad regelt alles wat van "gemeentelijk belang" is, door middel van gemeentereglementen.
Op landelijk niveau kunnen ministers geen deel uitmaken van de volksvertegenwoordiging. De Nederlandse gemeenteraden worden om de vier jaar gekozen. Ze worden bijgestaan door een raadsgriffier. Ook de functie van raadsgriffier is ingevoerd door de Wet dualisering gemeentebestuur.
Raadsleden is het volgens artikel 15 gemeentewet verboden om in geschillen op te treden in een professionele of formele adviserende rol tegen de gemeente. De uitwerking van deze regeling is niet goed geregeld en daarom is het toepassen van een escalatieladder en een protocol aan te bevelen.
De wethouders en de burgemeester besturen de gemeente. Ze zijn samen het college van burgemeester en wethouders (college van B&W). Het aantal wethouders van een gemeente is afhankelijk van het aantal raadsleden. Het aantal raadsleden is afhankelijk van het aantal inwoners.
De gemeenteraad is ook het politieke orgaan dat na de gemeenteraadsverkiezingen de wethouders kiest. In regel geldt hun verkiezing/benoeming voor een periode van vier jaar, gelijk aan de zittingstermijn van de gemeenteraad. De functie van wethouder bestaat sinds 1813.
De raadsvergoeding wordt beschouwd als inkomen en daarmee verrekend met de WIA-uitkering.
De hoogste vergoeding is voor raadsleden in Den Haag, Rotterdam en Amsterdam: zij krijgen zo'n 2650 euro per maand. Vier jaar geleden kregen zij nog 2352 euro op hun rekening gestort voor het raadswerk. In de kleinste gemeenten met minder dan 40.000 inwoners krijgen raadsleden veel minder betaald, namelijk 1081 euro.
Vacatiegelden tellen mee als inkomen en je geeft deze inkomsten op bij je jaarlijkse aangifte voor de inkomstenbelasting. Dit staat los van de btw-behandeling. Er is géén btw-plicht ten aanzien van vacatiegelden. Je brengt dit niet in rekening en draagt het dus ook niet af.
Op basis van 1,0 FTE verdient een wethouder bij een middelgrote gemeente (40.001 – 60.000 inwoners) €6.864 en een raadslid €2837. In dat geval verdient de wethouder nog altijd 2,5 keer meer dan het raadslid.
Op basis van artikel 49 van de Gemeentewet kan de raad het vertrouwen opzeggen in een wethouder en desgewenst besluiten tot ontslag. Als die procedure wordt gevolgd, dan gaat het ontslag per direct in. De raad dient daaraan een ontslagbesluit ten grondslag te leggen.
De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan in de gemeente. De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen alle beslissingen die voor de gemeente van belang zijn. Bijvoorbeeld over onderwijs, nieuwbouw of de hoogte van de belastingen.
Als gemeentemedewerker val je binnen de cao gemeenten. Deze cao wordt regelmatig vernieuwd met nieuwe afspraken over o.a. salaris. Er zijn in totaal 20 salarisschalen bij de gemeente. Het salaris bij de gemeente grofweg uiteen van €1.700,- tot €11.000,- per maand bij een voltijdsdienstverband van 36 uur per week.
Kandidaatstelling gebeurt meestal via een bestaande of nieuwe landelijke of lokale politieke partij. Bij sommige politieke partijen is het nodig om ongeveer een half jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen te solliciteren en een gesprek aan te gaan met een kandidatencommissie, bij andere partijen word je gevraagd.
