Ja. Euthanasie vragen is een recht, maar euthanasie krijgen niet. Het staat elke arts vrij om een euthanasieverzoek te weigeren. Als patiënt moet je dan een andere arts raadplegen.
De arts van de patiënt moet ten minste 1 onafhankelijke arts raadplegen. Deze arts heet een consulent. De consulent moet de patiënt zien. En beoordelen of de arts zich heeft gehouden aan de zorgvuldigheidseisen.
Advies. Als waarnemend arts mag u euthanasie uitvoeren. Wel is behoedzaamheid geboden. Om tot een zorgvuldige afweging te kunnen komen, moet u zelf een beeld vormen van de situatie van de patiënt.
Euthanasie mag alleen als het lijden een 'medische grondslag' heeft. Dit betekent dat het lijden van de patiënt komt door een medische aandoening. Bijvoorbeeld door een beperking of ziekte.
Ongeveer één op de acht euthanasieverzoeken wordt afgewezen door de behandelend arts.
Patiënten die zich aanmelden met lichamelijke aandoeningen moeten rekening houden met een wachttijd van enkele weken tot maanden, afhankelijk van de beschikbaarheid van artsen en verpleegkundigen in de regio waar de hulpvrager woont. Voor patiënten met een psychische aandoening kan de wachttijd oplopen tot ruim 2 jaar.
De inschatting door de arts dat het lijden niet ondraaglijk is, de beschikbaarheid van behandelalternatieven en de aanwezigheid van depressieve klachten of psychiatrische symptomen speelden een belangrijke rol bij de weigering van een verzoek om euthanasie of hulp bij zelfdoding.
Bij ondraaglijk en uitzichtloos lijden kunt u de arts vragen uw leven te beëindigen. Dit heet euthanasie.
In een wilsverklaring zet u op papier welke medische behandelingen u wel of niet wilt. U kunt bijvoorbeeld opschrijven dat u geen reanimatie wilt als uw hart stil staat. U kunt ook opschrijven in welke situatie u uitzichtloos ondraaglijk lijdt en of u dan euthanasie wilt.
De patiënt en ook de behandelende arts zijn niet verplicht de conclusies van de 2de of 3de arts te volgen. Indien de geconsulteerde arts bijvoorbeeld besluit dat er nog mogelijkheden van palliatieve zorg zijn, mag de patiënt dit afwijzen en toch nog om euthanasie blijven verzoeken.
Patiënten die psychisch lijden komen in aanmerking voor euthanasie wanneer er sprake is van vrijwilligheid, weloverwogenheid, ondraaglijkheid én uitzichtloosheid. Vaststellen of een patiënt voldoet aan het criterium uitzichtloosheid, is voor psychiaters een worsteling.
De vergoeding voor het uitvoeren van de euthanasie wordt door art. 148 van de Wet diverse bepalingen ingeschreven in de euthanasiewet. Qua tarief wordt er gedacht aan € 75 (voor een huisarts te combineren met een huisbezoek en eventueel het avondtarief).
Voorlichting patiënt, familie en/of naasten
U bespreekt samen met de patiënt en diens familie en/of naasten wie er aanwezig zullen zijn bij de euthanasie of hulp bij zelfdoding.
In 4,4% van de overlijdens is er euthanasie toegepast. In bijna 90% van de gevallen betreft het patiënten die lijden aan niet meer te genezen kanker, aandoeningen van het zenuwstelsel (zoals Parkinson, MS, ALS), hart- en vaataandoeningen, longaandoeningen of een combinatie van deze.
Ondraaglijk lijden gaat evenmin over medische dingen. Het gaat over al die aspecten waar mensen mee te maken kunnen hebben, zoals onrechtvaardige sociale krachtvelden, natuurrampen, geweld, psychische trauma's, ziekte en ouder worden.
De arts moet overtuigd zijn dat de vraag van de patiënt om euthanasie vrijwillig is. En dat de patiënt er goed over heeft nagedacht (weloverwogen). De vraag moet dus echt van de patiënt zelf komen. De arts moet ervan overtuigd zijn dat de patiënt uitzichtloos en ondraaglijk lijdt.
Elke persoon die in staat is om zijn wil te uiten, of het nu gaat om een meerderjarige of ontvoogde minderjarige, en die een identificatienummer bij het Rijksregister heeft, kan een wilsverklaring inzake euthanasie opstellen en/of laten registreren bij het gemeentebestuur.
Een euthanasieverzoek
Als het lijden voor u ondraaglijk is, kunt u uw arts om hulp vragen bij het beëindigen van uw leven. U vraagt dit zelf in een of meer gesprekken met uw arts. Daarnaast kunt u ook nog op papier zetten dat u om euthanasie vraagt. Praat ook dan met uw arts over uw euthanasieverzoek.
Artsenfederatie KNMG vindt dat euthanasie bijzonder medisch handelen is en geen normaal medisch handelen moet worden. Daarmee is zij er geen voorstander van om euthanasie uit het Wetboek van Strafrecht te halen, zoals de NVVE stelde in haar strategienota.
De passieve directe euthanasie betekent dat de persoon zelf elke behandeling en medicatie weigert, terwijl hij op de hoogte is dat dit zijn dood tot gevolg kan hebben. De actieve directe euthanasie is hetgeen de Euthanasiewet mogelijk heeft gemaakt.
Wens iemand sterkte
Zeg tegen jouw dierbare dat je het verschrikkelijk vindt wat er is gebeurd en je met hem meeleeft. Wens hem alle kracht toe die hij nodig heeft. Geef bovendien aan dat je er altijd voor hem bent en dat hij altijd op jouw steun kan vertrouwen en hulp aan je kan vragen.
AANTAL MELDINGEN
In 2021 heeft de RTE 7.666 meldingen van euthanasie ontvangen. Dat is 4,5% van het totaal aantal mensen dat in Nederland in 20214 is overleden (170.839) Het betekent een stijging van het aantal meldingen ten opzichte van 2020 met 10,5% (6.938 meldingen).
In verreweg de meeste gevallen overlijdt iemand dan binnen een half uur, maar het kan langer duren. Daarom is het mogelijk met de arts af te spreken na hoeveel tijd hij of zij alsnog de euthanatica via het infuus zal toedienen. Het komt voor dat een patiënt tijdens die diepe slaap snurkgeluiden maakt.
Uitzichtloosheid van het lijden
Het lijden van een patiënt wordt als uitzichtloos beschouwd als de ziekte of aandoening die het lijden veroorzaakt niet te genezen is en het ook niet mogelijk is de symptomen zodanig te verzachten dat daardoor de ondraaglijkheid verdwijnt.
