Het is niet mogelijk om het hele spoornet te beveiligen tegen bliksem. Dat is simpelweg te duur als je het uitzet tegen de besparingen die zulke bescherming oplevert.
Zit je net in de trein of bus wanneer het begint te onweren? Geen paniek, hier zit je veilig. Zowel de bus als de trein zijn ook, net als de auto, voor een groot deel van metaal waardoor het een veilig reismiddel is.
In een huis ben je ook redelijk veilig, mits je niet in de buurt van koperen leidingen of elektrische kabels bent. Ook schijnt douchen en badderen een afrader te zijn. De kans dat je geraakt wordt door de bliksem is gemiddeld 1 op 2 miljoen.
Blijf daarom binnen tijdens onweer en doe de volgende dingen: Sluit ramen en deuren. Blijf uit de buurt van elektrische kabels. Ga niet in bad of onder de douche.
De veiligste plaatsen om te schuilen tegen de bliksem zijn: In een gebouw, weg van de ramen. In een auto met metalen koetswerk en dak (dus geen cabrio), waarvan alle metalen delen onderling verbonden zijn. Die fungeert dan als de zogenaamde kooi van Faraday.
Hoewel de bliksem dus niet door ramen heen kan gaan is het wel aan te raden om niet te dicht bij ramen in de buurt te gaan staan. Dat heeft meer te maken met de lichtintensiteit van een bliksemflits die dichtbij inslaat dan met het directe gevaar. De bliksem kan zo nu en dan een enorm felle flits veroorzaken.
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren.
Mobiel bellen tijdens onweer blijkt levensgevaarlijk. Het zoveelste slachtoffer is gevallen. Het advies is niet meer mobiel te bellen tijdens het onweer. Mobieltjes lijken volgens de natuurkunde geen bliksems aan te trekken, maar maken de gevolgen van een inslag wel erger.
Natuurlijk wil de schade van een blikseminslag zien te voorkomen zodat je niet met een kapotte tv zit, of je alle bestanden op je computer kwijt bent. Trek daarom tijdens onweer de stekkers uit het stopcontact. Met overspanningsbeveiliging voor stekkers en kabels beveilig je elektrische apparaten tegen overspanning.
Het meeste onweer komt voor in het gebied rond de evenaar tussen ongeveer 10 graden Noorderbreedte en 10 graden Zuiderbreedte. Ten noorden en zuiden van de poolcirkels onweert het zelden of nooit.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
In een auto zit je veilig als het onweert. Mocht je onverhoopt geraakt worden door de bliksem dan dient de carrosserie als de zogenaamde 'kooi van Faraday'. De bliksem wordt rondom de passagiers naar de grond geleid. Dit geldt overigens alleen voor de auto's met een stalen carrosserie.
Bliksem zoekt vaak naar hoge objecten in een omgeving, waar verder geen hoge woningen, flats of bomen te vinden zijn. Een huis tussen weilanden loopt zodoende een groter risico om getroffen te worden door blikseminslag, dan een woning een wijk binnen een grote stad.
Piloten vliegen bij voorkeur niet door een onweersbui heen. Afhankelijk van de heftigheid van de bui vliegen ze er ook liever niet onderdoor.
Onderzoek: Reizen met de trein tientallen malen veiliger dan met de auto. Wie met de trein reist, loopt het minste risico om bij een ongeluk te overlijden of gewond te raken. Dat blijkt uit een tienjarig onderzoek waarin de trein, bus en auto op basis van reizigerskilometers met elkaar zijn vergeleken.
De afstand van onweer berekenen door te tellen
Waarschijnlijk heb je het teltrucje weleens gehoord. Voor iedere seconde die tussen de flits en de klap zit, geldt dat er 343 meter tussen jou en het onweer zit. Zit er drie seconden tussen de bliksemschicht en het gedonder, is het onweer dus zo'n kilometer bij je vandaan.
Het onweert vaker 's middags of 's avonds. "Dat komt doordat de lucht gedurende de dag vaak opwarmt en het 's ochtends nog niet warm genoeg is om onweer te veroorzaken", zegt de woordvoerder van Weerplaza. Als het 's nachts onweert komt dat vaak doordat onweersbuien overwaaien uit buurlanden als België en Frankrijk.
Bacteriën door warm weer, niet door onweer
"Soep kan niet zuur worden door onweer zelf, dat is een fabeltje van vroeger. Maar aan onweer gaat warm weer vooraf. Door het warme weer kan de soep zuur worden, want dan kan de soep bederven", legt Lolkje de Vries van het Voedingscentrum uit.
Een bliksemschicht heeft gemiddeld een hoogte van 15km, zodat deze, afhankelijk van de bewolking, van op grote afstand zichtbaar kan zijn. Wanneer het geluid dan niet zo ver draagt, door bijvoorbeeld tegenwind, zal men geen donder horen.
Als de bliksem bij jou in de buurt inslaat, moet die stroom ergens naartoe kunnen. Via een elektriciteits- of antennekabel of waterleiding kan de stroom zo jouw huis binnenkomen.
Kampeert u met een tent, weet dan dat een tent geen enkele bescherming biedt tegen een eventuele blikseminslag. Sterker nog, bliksem kan zich bij een inslag op de tent verspreiden via het metalen buizenframe en dus ook uw slaapplek bereiken.
Hoe veilig ben je bij onweer als je kampeert? Onweer in een tent: Een tent biedt totaal geen beveiliging tegen onweer. De ijzeren of aluminium stokken zouden het eerder zelfs aantrekken. Bij onweer dichtbij dus nooit in de tent blijven.
- Sluit ramen en deuren en blijf ook weg van de ramen, ook al ben je gefascineerd door het prachtige klank -en lichtspel. Het licht van de bliksem is namelijk bijzonder fel en een nabije inslag kan verblinden. - Blijf uit de buurt van stromend water en ga zeker niet douchen.
Je kunt dus gerust soep maken op een onweerachtige dag, maar laat ze zo snel mogelijk afkoelen (giet ze over in een andere soeppot of kom die in een ijsbad staat, bijvoorbeeld) en bewaar ze daarna in de koelkast. Of, als er te veel is om binnen enkele dagen op te eten, kun je je soep ook invriezen.
