Als de lichaamstemperatuur onder de 35°C komt, spreken we van onderkoeling (hypothermie). Ouderen en kinderen hebben een verhoogde kans op onderkoeling. Daalt de lichaamstemperatuur teveel, dan kan iemand suf worden. In extreme gevallen kan men zelfs in coma raken of sterven door een hartstilstand.
Een lichaamstemperatuur onder de 35°C (95°F) is een medisch noodgeval en kan tot de dood leiden als het niet op tijd wordt behandeld. Het totale sterftecijfer door onderkoeling is bijna hetzelfde tussen mannen en vrouwen.
Onderkoeling kan ook levensreddend zijn. De hersenen sterven namelijk reeds af wanneer de circulatie slechts enkele minuten stopt, maar bij lagere temperatuur kan dat veel langer duren (andere organen zijn minder in gevaar, ze kunnen een circulatiestilstand langer overleven).
Eerst krijg je kippenvel. Daarna gaat het lichaam rillen. Soms treedt er agitatie op, dan wordt iemand opgewonden of rusteloos. In een volgend stadium word je suf en sloom, je gaat slechter presteren.
Meestal duurt het enkele uren tot soms zelfs dagen om onderkoeld te geraken. We spreken dan van een chronische onderkoeling. In sommige omstandigheden kan dit proces echter veel sneller verlopen, bijvoorbeeld als iemand in koud water valt of in geval van hevige wind.
ademhaling die eerst versnelt en later langzaam en oppervlakkig wordt; moeite om te bewegen en te spreken; verwardheid; bewustzijnsproblemen (sufheid, geheugenverlies, irrationeel gedrag, vermoeidheid).
Alcohol zal je slachtoffer wel een warm gevoel geven maar in werkelijkheid zal je slachtoffer alleen maar verder afkoelen. Het is wel aan te raden of je slachtoffer warme thee, soep of koffie geven. Is er een bad of douche in de buurt zet je onderkoelde slachtoffer hier dan niet onder!
Na het overlijden begint het lichaam af te koelen; ongeveer 12 uur na het overlijden voelt het lichaam koud aan (het lichaam neemt de temperatuur van de omgeving aan).
Wees voorzichtig met eten
Een van de symptomen van onderkoeling is dat mensen moeite hebben met slikken. Geef dus vooral vloeibaar voedsel in de vorm van soep, thee of warme chocolademelk.
Als de wat minder vitale organen steeds slechter werken en het stervensproces vordert, zijn uiteindelijk de vitale organen aan de beurt. Dat betekent bijvoorbeeld de ademhaling, het hart en uiteraard bepaalde hersenfuncties.
Vrijwel direct verandert de dode van kleur. Het bloed trekt weg, de huid wordt vaalbleek en slap. Omdat het hart het bloed niet meer rond pompt, zakt het bloed naar de laagst gelegen lichaamsdelen, de billen en de rug. Op sommige plekken waar het bloed zich verzamelt, ontstaan paarse lijkvlekken (livor mortis).
Rigor mortis treedt als eerste op in de armen, de benen en het hoofd. Door chemische processen worden de verslapte spieren stijf.
Onderkoeling / hypothermie bij drenkelingen
Lichaamstemperaturen onder de 27 °C zijn zonder medisch ingrijpen bijna altijd dodelijk. De tijd die het duurt voor een slachtoffer in kritieke toestand verkeert is afhankelijk van de watertemperatuur. We spreken van koud water wanneer de watertemperatuur onder de 20 °C is.
lichte (milde) onderkoeling: de lichaamstemperatuur zakt tot onder de 35 °C (hypothermie genoemd). Dit wordt ook wel de afweerfase (fase 1) genoemd; gematigde (ernstige ) onderkoeling: de lichaamstemperatuur zakt onder de 30°.
Het hoeft niet te vriezen om onderkoeld te raken. Van regen, wind en het liggen op een koude ondergrond kun je ook onderkoeld raken.
Naast een hersenbeschadiging zijn er andere risicofactoren bekend voor het krijgen van hypothermie. Dat zijn omgevingsfactoren (kou), een traag werkende schildklier (hypothyreoïdie), immobiliteit, huidziekten, infecties, psychofarmaca, ondervoeding, uitdroging en ernstige lever- en nierfunctiestoornissen.
Koud aanvoelende, soms blauw verkleurde handen en voeten, lijkvlekken aan de achterkant van de benen en op de rug. Spitse neus (de huid over neus en jukbeenderen verstrakt). Dit wordt ook wel doodsmasker genoemd.
Verandering in de ogen
Normaal gesproken reageert een persoon op fel licht door het verkleinen van de pupillen. Het moment kort voor overlijden, reageren ze niet meer op licht. Ook komt het voor dat de oogleden niet meer dichtgaan. Hierdoor zal het hoornvlies snel gaan uitdrogen, omdat de stervende niet meer knippert.
De 'eerste graad' wil zeggen dat het om het overlijden van een vader, moeder of kind gaat. Ook broers, zussen, grootouders en kleinkinderen vallen hieronder. Onder een aanverwant wordt uw partner verstaan, maar wel alleen als u getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft.
De wetgever gaat er van uit dat na een begraving van 10 jaar een lichaam helemaal geskeletteerd is. Dat houdt in dat alleen de belangrijkste grote botten over zijn. Bij sommige mensen zal dit al na 5 of 7 jaar het geval zijn, afhankelijk van de omstandigheden.
Deze veranderingen verschillen van persoon tot persoon: ieder mens is uniek en elk sterven is uniek. De duur van de stervensfase is voor elk mens uniek, gemiddeld duurt deze fase 72 uur. Wanneer mensen zich in de laatste levensfase bevinden, hebben zij vaak weinig of geen behoefte aan voedsel en vocht.
Ze ontstaan als aminozuren afbreken en ze ruiken naar stinkdieren, zwavel en menselijke uitwerpselen. Dan is er nog dimethyldisulfide dat ruikt naar rotte kool.
