Waarom erwten afspoelen? Spliterwten zijn halve erwten en laten (vooral aan het platte oppervlak) gemakkelijk eiwitten los. Als je spliterwten ongewassen kookt, ontstaat er veel schuim op het kookvocht. Door ze eerst goed te wassen in een zeef of vergiet, is de hoeveelheid schuim die ontstaat minder.
Nuttig schuim, om te klaren of clarifiëren
Hierin verzamelen zich alle onzuiverheden en door het afschuimen, in dit geval klaren of clarifiëren genoemd, ontstaat er dan een zeer heldere substantie. Naast afschuimen met een schuimspaan wordt de vloeistof in dit geval ook meestal nog gezeefd.
Spoel de erwten altijd eerst goed af. Doe de spliterwten dan in een bak met koud water. Reken per kilo erwten ongeveer 1,5 tot 2 liter water. Laat de erwten enkele uren, maar het liefste overnacht weken.
Je hoeft spliterwten niet te weken, omdat het vliesje is verwijderd kun je de spliterwten meteen gebruiken. Alleen even wassen in een vergiet en koken in schoon water. Spliterwten kook je gemiddeld 1-2 uur op laag vuur met deksel op de pan.
Verschil tussen erwten en spliterwten
Zodra we onze gedroogde groene erwten hebben geplukt, wordt het velletje dat om de erwt heen zit verwijderd. Vervolgens worden de twee erwtenhelften gespleten. Vandaar dan ook de naam spliterwten.
Voor het maken van erwtensoep gebruik je meestal groene spliterwten. Deze hoef je vooraf niet te weken en ze zijn ontdaan van hun velletje zodat je een zachte soep krijgt. De klassieke variant maak je met spek, karbonade, knolselderij, wortel, ui en rookworst, maar je kunt er natuurlijk je eigen variant van maken.
Groene erwten bevatten veel vitamines en mineralen, maar niet dat iets er enorm uitspringt. Maar door de grote hoeveelheid verschillende voedingsstoffen is het wel een interessant voedingsmiddel. Ook opvallend is dat erwten relatief veel vitamine K bevatten. Een vitamine die helpt met onze weerstand.
Spliterwten zijn halve erwten en laten (vooral aan het platte oppervlak) gemakkelijk eiwitten los. Als je spliterwten ongewassen kookt, ontstaat er veel schuim op het kookvocht. Door ze eerst goed te wassen in een zeef of vergiet, is de hoeveelheid schuim die ontstaat minder.
Volgens Ineke Hoeksema zorg je dat je erwtensoep de goede dikte krijgt door je bouillon niet in één keer toe te voegen. ,,Wanneer je alles er in één keer in gooit kan je soep heel waterig worden. Als je het stap voor stap toevoegt, kun je zelf bepalen hoe dik de snert zal worden.”
En dat is namelijk erwtensoep af laten koelen met de deksel erop, want anders wordt je soep zuur. Jawel, zuur. Dat voorkom je door soepen af te laten koelen zonder deksel en dat het liefst zo snel mogelijk te doen, door de pan bijv. in een gootsteen met koud water te zetten.
Spliterwten zitten boordevol gezonde koolhydraten, vitamines, mineralen en zijn bovendien een goed bron van plantaardige eiwitten. Ook zijn spliterwten erg vezelrijk, ze bevatten maar liefst 20,4 gram vezels per 100 gram. Het advies is om zo'n 30 tot 40 gram vezels per dag te eten.
Peulvruchten bevatten dus relatief veel eiwitten. In zo'n pot en blik lekken wat van die eiwitten langzaam in het vocht. Je krijgt dan een soort 'eiwitwater'. Het afspoelen zorgt ervoor dat het eiwitwater een soort opgeklopt wordt.
Houd ongeveer 2 liter aan per 500 gram spliterwten. Hierna kun je de spliterwten er gelijk bij doen, het water hoeft nog niet te koken.
Zoek je redding dan in een zakje. Met maïzena (maïszetmeel) of aardappelzetmeel geef je soepen en ook sauzen namelijk extra binding in een handomdraai. Los een deel zetmeel op in een kleine hoeveelheid water tot je een glad papje hebt en voeg dit toe aan je soep om klonters te voorkomen.
In de bereiding zit nauwelijks verschil, zowel erwtensoep als snert wordt gemaakt van spliterwten, groenten en rookworst. Maar voor snert gebruik je ook nog varkensvlees, spek en botten. Snert heet officieel pas snert als de soep één dag 'gestaan' heeft.
Laat een pan soep nooit koken, zo verliest hij zijn smaak. Laat een pan met soep zachtjes pruttelen op een zacht vuurtje. Als je de groenten toevoegt aan de soep, laat ze dan een paar minuten meebakken en voeg daarna pas de bouillon toe. Dit zorgt ervoor dat de groenten nog meer smaken afgeven aan de soep.
Erwtensoep bevat veel vitamines, waaronder vitamine A, B en C en daarnaast mineralen als fosfor, kalium en magnesium. Ook bevat erwtensoep veel eiwitten die licht verteerbaar zijn en houdt u vanwege de spliterwten lang een verzadigd gevoel.
Soep staat immers meerdere minuten te koken. Daardoor zijn de meeste bacteriën gedood, door het koken. Bij opwarmen kun je juist extra veel bacteriën in het gerecht krijgen. Daarom soep en andere gerechten slechts één keer opwarmen, en niet veelvuldig opwarmen.
Selderieblad, bieslook, zwarte peper en nootmuskaat er doorroeren. Eventueel op smaak afmaken met wat zout.
Doordat de soep zo dik is, is aanbranden snel gebeurd. Roer dus regelmatig! Je kunt ook 5-6 schone, glazen knikkers in de pan doen. Door de hitte gaan deze cirkels draaien op de bodem en voorkom je aanbranden.
Officieel hebben gedroogde bonen een houdbaarheid van één tot twee jaar. Onofficieel kun je ze eigenlijk… voor altijd bewaren. Gedroogde bonen kunnen namelijk niet bederven.
Giet er zoveel water bij dat de erwten ongeveer 2-3 cm onder staan en breng aan de kook. Kook de erwten 30-35 minuten op laag vuur en roer regelmatig zodat ze niet aankoeken. Als de spliterwten gaar zijn maar nog wel de textuur van erwten hebben is de dahl klaar.
Erwten zijn misschien wel de meest efficiënte vezelbronnen in het Nederlandse dieet, en bevatten bovendien veel mangaan. Een kopje gekookte diepvrieserwten levert 0.4 mg, bijna een kwart van je dagelijkse behoefte.
De ene erwt is de andere niet. Is hij vers en groot, dan heet deze een doperwt. Komen de groene bolletjes uit de vriezer, dan heten ze gewoon tuinerwten of groene erwten. Dan zijn er ook nog kikkererwten en de hip klinkende sugar snaps.
