Geen enkele vogel geniet zoveel daglicht als de Noordse stern, maar de noordelijkste vertegenwoordigers van de soort moeten daarvoor ook jaarlijks een reis maken van tweemaal 17.000 kilometer. Het duurrecord voor trekvogels staat op naam van de Rosse grutto.
Bij slecht weer wachten de meeste trekvogels met vliegen. Als er dan in de herfst een periode van opklaringen aanbreekt, liefst met rugwind uit het noorden of oosten, is dat het sein voor de vogels om (door) te trekken. Als het daarbij zonnig weer is, vliegen ze hoog en dan zijn ze vanaf de grond moeilijk te zien.
Als ze in Nederland geen nest weten te vinden vliegen uitgevlogen jongen wel 2-4 jaar non-stop op en neer naar zuidelijk Afrika, dag en nacht, zonder aan de grond te komen. Vogels met geolocators moeten teruggevangen worden om de data uit te kunnen lezen.
In heel Europa trekken ieder jaar maar liefst 3 miljard vogels naar het zuiden. Meestal naar Afrika, maar ook naar Zuid- en West-Europa. Die komen uiteraard niet allemaal over Nederland, maar vele honderden miljoenen doen dat wel. En dat beloofd op sommige dagen een indrukwekkend spektakel te worden.
Zo zijn er meer soorten die 's winters blijven hangen: tjiftjaf, zwartkop, grote stern, bontbekplevier, lepelaar en kleine zilverreiger. Incidenteel kun je op een winterwandeling zelfs een regenwulp of gele kwikstaart tegenkomen.
Dit heeft men bewezen door vogels in een planetarium te laten vliegen en door de positie van de sterren te veranderen. Ze maken ook gebruik van het magnetisch veld van de aarde (de magnetische polen in het noorden en in het zuiden).
Vogels vliegen vaak in een V-vorm. Dat doen ze niet alleen omdat het zo leuk allitereert, maar om energie te sparen. Bij een vliegende vogel is de druk onder de vleugel hoger dan de druk erboven. Die lucht wil dus opstijgen en die stuwt de vogel omhoog.
De gierzwaluw is de vogelsoort die veruit het langst onafgebroken door de lucht kan zweven. Onderzoekers aan de Universiteit van Lund hebben aangetoond dat de dieren maar liefst 10 maanden aan één stuk kunnen vliegen, zonder tussenlanding om pakweg te rusten of zich voort te planten.
Horden vogels verzamelen zich om naar het zuiden te vliegen. Dat doen de gevederde snavelaars omdat ze het klimaat daar prettiger vinden. Ook is er meer voedsel te vinden in de andere gebieden. Vogels die uitvliegen om te overwinteren worden trekvogels genoemd.
In de ogen van vogels zit de stof chryptochroom, die hen in staat stelt het magnetisch veld van de aarde te 'zien'. Daarnaast baseren trekvogels zich op bakens in het landschap, die vanuit de lucht heel duidelijk zijn: kustlijnen, rivieren, kanalen, en zelfs snelwegen.
Er is geen voedsel beschikbaar.
Vogels hebben voedsel nodig om te overleven, dus als er in de omgeving geen voedsel is, zullen ze waarschijnlijk niet naar een vogelhuisje komen. Het kan dus helpen om in de omgeving van je vogelhuisje extra vogelvoer aan te bieden.
De dagen worden er steeds korter en de vogels hebben juist meer energie nodig om warm te blijven. Daarom trekken de vogels in het najaar weg uit de noordelijke broedgebieden en overwinteren ze in zuidelijkere streken waar het lekker warm is en volop te eten te vinden is.
Duif Armando werd verkocht voor 1,25 miljoen euro en heeft daarom nu een eigen bewaker. Armando is volgens kenners een van de beste duiven ter wereld. Daarom betaalde een Chinese zakenman vorige week 1,25 miljoen euro voor de vogel.
Voor veel mensen zijn ijsvogels de mooiste vogels in ons land. Ze hebben opvallend kobalt blauwe vleugels, rug en kop. IJsvogels vliegen razend snel over het water en hebben bijnamen als 'blauwe schicht' of 'vliegende edelsteen'.
De quetzal is volgens veel vogelliefhebbers de mooiste vogel ter wereld. En dan eigenlijk het mannetje dat in de paartijd extreem lange veren krijgt: Tot wel 80 centimeter lang.
Voor het eerst hebben onderzoekers bewezen dat vogels tijdens hun vlucht kunnen slapen. Het zijn echter maar korte dutjes. Sommige vogels maken lange trektochten en zijn dagen, weken of zelfs maanden op rij in de lucht te vinden.
Regen deert de meeste vogels niet erg. Ze gaan gewoon door met voedsel zoeken, met vliegen of zingen. Bij noodweer zullen vogels een schuilplaats zoeken. Voor zeevogels is dat onmogelijk, maar die kunnen wel tegen een stootje.
De meeste vogels slapen met hun kop naar achter gedraaid en onder de veren gestoken. Ze slapen vaak waar ze overdag ook zijn. Dat is op een tak verscholen tussen de bladeren, of zoals spechten, hangend aan een boomstam. Watervogels slapen meestal op het water, waar ze veilig zijn voor landroofdieren.
In het voorjaar wachten vogels op wind uit het zuiden om naar het noorden te trekken; dan hebben ze wind mee. Maar bij zuidenwind vliegen ze zo hoog, dat wij ze nauwelijks zien. Als de wind echter draait van zuidwestelijk naar noordoostelijk, dan hebben ze ineens tegenwind en gaan lager vliegen.
Door rondjes te cirkelen in de kolom warme lucht winnen de vogels hoogte. Eenmaal hoog genoeg, glijden ze af naar een volgende thermiek om weer vervolgens weer langzaam omhoog te cirkelen. Het is een zeer energiezuinige manier van vliegen waar grote vogels, zoals gieren, arenden en ooievaars gebruik van maken.
De Kolibrie is de enige vogel ter wereld die zowel voor- als achteruit kan vliegen. Hij kan ook “stil staan” in de lucht, zijwaarts en zelfs ondersteboven vliegen.
Soms zitten vogels met gespreide vleugels vol in de zomerzon. Heel warm natuurlijk, maar door de hoge temperatuur nemen luizen en mijten de benen. Het wordt ze te heet onder de voeten. Dat is de vogel wel even wat hijgen en puffen waard!
Daarnaast fluiten vogels korte roepen. Zoals een lokroep, eveneens om soortgenoten te lokken en soms om het territorium te verdedigen. Met een alarmroep waarschuwen vogels elkaar voor nakend gevaar. Dit zijn meestal korte, ijle geluiden die moeilijk te traceren zijn door roofdieren.
Met de staafjes in het netvlies zien vogels licht en donker. Kegeltjes zorgen ervoor dat vogels kleuren waarnemen en een scherp beeld hebben. Daarnaast zien vogels, in tegenstelling tot mensen, ook ultraviolet licht en beleven de wereld daardoor toch heel anders dan wij.
