Bij spanningen en heftige gebeurtenissen kan het erger worden. Ook bij een depressie, sommige medicijnen of ziekten werkt het geheugen soms minder goed. U kunt ook andere klachten hebben, zoals problemen met aandacht of dingen begrijpen.
Iemand met dementie vergeet niet alleen de naam van een kennis, maar herkent de persoon helemaal niet meer. De informatie verdwijnt langzaam maar zeker uit het geheugen of is niet meer toegankelijk. Iemand met dementie krijgt moeite met plaats en tijd, en verdwaalt in een bekende omgeving.
Gewone geheugenproblemen zijn vaak tijdelijk en kunnen worden veroorzaakt door spanningen, drukte, depressie, somberheid, narcose of ouderdom. Maar geheugenproblemen kunnen ook het gevolg zijn van een hersenaandoening.
Beginnende dementie herkennen
Vergeetachtigheid. Problemen met dagelijkse handelingen. Vergissingen met tijd en plaats. Taalproblemen.
'Het gaat om de totale hoeveelheid ernstige stress die iemand tijdens het leven meemaakt. Die wordt in verband gebracht met een versnelde achteruitgang van leer- en geheugenfuncties. Ook leidt dit tot een verhoogde kans op MCI en dementie. Vooral vroege stress draagt hier waarschijnlijk sterk aan bij, denken we.
De MMSE (Mini-mental state examination) is een vragenlijst die wordt gebruikt als er een vermoeden is dat iemand geheugenproblemen of dementie heeft. Uit de vragen komt een MMSE score die duidelijk maakt hoe het gaat met iemands geheugen, taalvermogen en concentratie (cognitieve vaardigheden).
Bij spanningen en heftige gebeurtenissen kan het erger worden. Ook bij een depressie, sommige medicijnen of ziekten werkt het geheugen soms minder goed. U kunt ook andere klachten hebben, zoals problemen met aandacht of dingen begrijpen.
Bij grote hoeveelheden stress raakt de hippocampus overwerkt en kan hij zijn functie niet langer naar behoren uitoefenen. Als resultaat kan je te maken krijgen met geheugenverlies door stress. Tijdelijk geheugenverlies doet zich niet enkel voor in tijden van chronische stress.
Af en toe iets vergeten of dementie hebben is niet hetzelfde. Vergeetachtigheid is onschuldig en vaak tijdelijk. Bij alzheimer en andere vormen van dementie is de vergeetachtigheid veel ernstiger. De huisarts kan de diagnose dementie stellen.
Het midden van de hersenen: Hippocampus
Volumeverlies doet zich voor. Hier worden nieuwe herinneringen in het geheugen gevormd en opgeslagen. Het vermogen om dat te doen neemt bij depressie af. Dat verklaart symptomen zoals geheugenverlies en geheugenproblemen.
' Maar echt herstellen kan het kortetermijngeheugen niet. Dementie en ouderdomsvergeetachtigheid hebben overigens andere oorzaken dan beschadiging van het kortetermijngeheugen, bijvoorbeeld slijtage van het werkgeheugen of een ziekte.
Vroege fase dementie
In de vroege fase van dementie zie je de eerste kleine veranderingen in het gedrag, functioneren en persoonlijkheid. Die veranderingen kunnen zich uiten in geheugenproblemen, meerdere kleine beroertes of tia's, spraakproblemen, depressiviteit of egoïstisch en gevoelloos gedrag.
Vaak is dit het gevolg van een neurologische aandoening, bijvoorbeeld een beroerte, Multiple Sclerose of de ziekte van Parkinson. Ook overmatige spanning, zoals in een drukke periode met veel zorgen of stress, kan voor problemen zorgen.
Mild Cognitive Impairment (MCI)
'Mild Cognitive Impairment' (MCI) betekent 'milde cognitieve stoornis'. Iemand met MCI heeft milde problemen met het geheugen of met een andere hersenfunctie. Maar kan vaak nog zo goed als normaal functioneren in het dagelijks leven.
Hoe kan je het herkennen? Het gaat om geïsoleerd, voorbijgaand geheugenverlies. Typisch zal de persoon dezelfde vragen steeds weer herhalen. Daarbij is het belangrijk dat er geen andere tekenen van zenuwaantasting zijn, zoals krachtverlies, verwardheid of verminderd bewustzijn.
Eet gezond
Gezond eten voor je geheugen betekent: veel broccoli en groene bladgroenten, zoals spinazie en andijvie. Je geheugen gedijt er prima bij. Voedingsmiddelen vol foliumzuur zijn ook prima voor je geheugen, denk aan erwten en linzen. En vis is belangrijk, vanwege de omega-3-vetzuren.
Tot op heden bestaat er geen behandeling die geheugenstoornissen kan verhelpen. Er zijn wel middelen die de progressie van de ziekte kunnen vertragen en een invloed hebben op de gedragsproblemen. Deze worden door een neuroloog voorgeschreven na grondig onderzoek.
Bij gewone geheugenproblemen bent u vooral vergeetachtig. Maar dit verstoort uw dagelijks leven niet. Bij dementie zijn er meer problemen. Iemand is niet alleen vergeetachtig, maar krijgt ook moeite met doen van de dagelijkse dingen.
Ja, dat kan! Al met vijftien tot dertig minuten trainen per dag, kun je een duidelijk sterker kortetermijngeheugen krijgen. Zo kun je niet alleen de periode vergroten waarin je kortetermijngeheugen de informatie vasthoudt, maar ook problemen met het kortetermijngeheugen herstellen.
Bij vasculaire dementie kan het verloop geleidelijk of juist plotseling gaan. Personen met vasculaire dementie kunnen plotseling achteruitgaan door een beroerte of een reeks kleine beroertes (TIA's). Zolang er zich geen nieuwe beroertes voordoen, kan iemand daarna weer een tijd stabiel blijven.
Kloktekentest. De kloktekentest meet veel cognitieve vaardigheden, waaronder het visueel semantisch geheugen, het werkgeheugen, visuospatiële vaardigheden, aandacht en enkele uitvoerende functies. De kloktekentest wordt als aanvulling bij de MMSE afgenomen als onderdeel van de diagnostiek van dementie.
De specialist doet neurologisch en neuropsychologisch onderzoek om de diagnose dementie te bevestigen. Eventueel wordt aanvullend onderzoek gedaan, bijvoorbeeld met een MRI-scan. Ook zal de specialist de ziekte vaststellen die de dementie veroorzaakt, zoals de ziekte van Alzheimer.
