Uw huisarts kan zo bepalen of de 'CRP-waarde' (een eiwit) in uw bloed verhoogd is, wat kan wijzen op een ontsteking. Bij gezonde mensen (zonder ontstekingen) is de CRP-waarde in het bloed meestal lager dan 5 mg/l.
De uitslag geeft aan hoeveel CRP er in uw bloed aanwezig is. Normaal is deze waarde kleiner dan 10. Een verhoging wijst op een ontsteking in uw lichaam. Als er een verdenking bestaat op een longontsteking dan wordt er bij waarden van 100 of groter meestal overgegaan tot het voorschrijven van een antibioticum.
CRP waarde en andere ontstekingswaarde
Bloedonderzoek geeft inzicht in de activiteit van het immuunsysteem. Wanneer er een ontsteking in het lichaam zit, zijn voornamelijk de witte bloedcellen (leukocyten) en het CRP verhoogd, dit is waarneembaar door middel van een bloedonderzoek.
Dat is rijk aan volkoren granen, vis, fruit en groene groenten, matige alcohol- en olijfolie-inname, lage inname van rood vlees en boter, wat geassocieerd wordt met lagere niveaus van ontstekingen. Eetpatronen met een hoge inname van fruit en groenten worden ook in verband gebracht met lagere ontstekingswaarden.
Onderzoek heeft uitgewezen dat verhoogde ontstekingswaarden c.q. constant licht te hoge CRP waarden geassocieerd worden met het risico op hart- en vaatziekten, inclusief een hartaanval.
Voor het vaststellen van een ernstige infectie wordt aanbevolen om de afkapwaarden > 80 mg/L voor CRP en > 2,0 ng/mL voor PCT aan te houden ('rood' alarmsymptoom). Voor het uitsluiten van ernstige infecties wordt aanbevolen om < 20 mg/L voor CRP en < 0,5 ng/mL voor PCT aan te houden ('groen' alarmsymptoom).
De twee belangrijkste bloedonderzoeken om vast te stellen of er ontstekingen zijn en hoe hevig de ontstekingen zijn, zijn het onderzoek op de snelheid van de bloedbezinking en het onderzoek op de aanwezigheid van het zogeheten C-reactieve proteïne (CRP).
CRP wordt geproduceerd door de lever en afgegeven aan de bloedbaan. Na het ontstaan van een ontsteking neemt de hoeveelheid CRP in het lichaam al binnen een paar uur toe. Bij COVID-19 is CRP verhoogd. De toename van CRP wordt vaak al gezien voordat er duidelijke afwijkingen zijn waar te nemen door de huisarts.
Er zijn vijf tekenen, of symptomen, die wijzen op een acute infectie: roodheid, warmte, zwelling, pijn en verminderd functioneren, zoals moeite hebben met het normaal bewegen van het gekwetste lichaamsdeel.
De referentietest voor sepsis in de verschillende studies is onduidelijk. De optimale cut-off bepaald met de ROC-curve viel voor procalcitonine tussen de 0,5 en 6 ng/ml, en voor CRP tussen de 39 en 180 mg/L.
En wat nog vervelender is: uitputting van cortisol ten gevolge van langdurige stress ondermijnt je immuunsysteem zodat je gevoeliger voor allerlei ontstekingen wordt.
CRP is vooral verhoogd bij bacteriële infecties, maar ook bij pancreatitis, appendicitis, grote traumata, tumoren, actieve reumatische aandoeningen en diep veneuze trombose. Matig verhoogde CRP-waarden worden gezien bij virale infecties, chronische reumatische aandoeningen, tuberculose en sarcoïdose.
Een chronische ontsteking is echter niet helend voor ons lichaam maar juist destructief. Uiteindelijk leiden chronische ontstekingen tot beschadigingen van cellen en weefsels en tot een uitgeput immuunsysteem wat kan leiden tot een auto-immuunziekte waarbij het lichaam zichzelf aanvalt.
De ESR en/of de CRP-waarde worden dus gebruikt om het verloop van de reumatische ontstekingen te volgen en niet zozeer om de diagnose te stellen. Vaak zijn ESR en CRP namelijk niet of nauwelijks verhoogd terwijl er toch sprake kan zijn van reumatoïde artritis. Het bloed kan ook onderzocht worden op reumafactoren.
Het getal geeft aan hoeveel witte bloedcellen er in een kleine hoeveelheid bloed aanwezig zijn. De waarde ligt meestal tussen 4 en 10. Een lagere uitslag wijst op een verminderde aanmaak of een verhoogde afbraak van witte bloedcellen. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij medicijngebruik en na een infectie.
Waar vroeger een stukje weefsel van de tumor nodig was om de cellen te analyseren, kan men nu tumordeeltjes in het bloed zien. Daarom spreekt men van een vloeibare biopsie.
Leukocyten verhoogd
Wanneer de uitkomst van het bloedonderzoek hoger is dan de normaalwaarden, spreken we van een verhoogd leukocyten (leukocytose). Leukocyten spelen een belangrijke rol in ons immuunsysteem. Een stijging heeft daarom in de meeste gevallen te maken met een bacterie of parasiet.
De CRP-test is een van de meest aangevraagde onderzoeken van het bloed. Het gehalte CRP geeft een aanwijzing over de aanwezigheid van een ontstekingsproces of infectie in het lichaam. De CRP test is een algemene bepaling, deze test toont niet specifiek een ziekte of aandoening aan.
De hs-CRP test
De hs-CRP bloedtest meet het gehalte creactive protein (CRP) en geeft inzicht in de mate waarmee je kampt met laaggradige, of chronische, ontstekingen. De test kun je zelf met een vingerprik afnemen, de uitslag ontvang je zes werkdagen later in een helder geformuleerd en consumentvriendelijk rapport.
In de intermediaire categorie wordt de uitslag van de CRP-sneltest meegenomen in de vorming van het advies om wel of geen antibiotica voor te schrijven: bij een uitslag < 20 mg/L luidt het advies om géén antibiotica voor te schrijven, bij een uitslag van > 100 mg/L wel.
Virussen zijn ook ziekmakers. Het grootste verschil met een bacterie is dat een virus geen organisme is. Dat betekent dat een virus geen eigen cellen heeft. Het komt uw lichaam binnen via lichaamssappen zoals speeksel en bloed, en nestelt zich vervolgens in een bestaande lichaamscel.
De bezinking (BSE) is een van de oudste testen die er zijn en geeft informatie over de aanwezigheid en activiteit van een ontsteking, die het gevolg is van infecties (bacterien, virussen), tumoren en auto-immuunziekten.
