In de jaren '90 was de beer vrijwel volledig uitgestorven in de Alpen, maar na een succesvol fokprogramma in Noord-Italië is de beer zich weer gaan verplaatsen door het Alpengebied. De populatie groeit gestaag en inmiddels zijn er ook beren waargenomen in Zwitserland, Oostenrijk en Zuid-Duitsland.
In Oostenrijk leven beren in drie gebieden, met een totale populatie van 20 à 30 dieren. Deze gebieden zijn ten eerste de Karawanken, langs de grens met Slovenië, ten tweede de noordelijke Kalkalpen, in de buurt van Ötscher en Hochschwab, en ten derde Vorarlberg.
Beren in andere gebieden van Europa
Zo kan je beren tegenkomen in Albanië, Kosovo, Montenegro, Bosnië, Griekenland, Kroatië, Slovenië, Tsjechië, Polen, in de Alpen en de Baltische Staten. Er zijn dus nog veel plekken in Europa waar beren leven.
In Het Berenbos krijgen bruine beren, die vroeger mishandeld zijn of moesten optreden in circussen of theaters, weer een onbezorgd leven. Ze genieten van een twee hectare groot bosperceel met onder andere een waterval, rotsen en een vijver.
In de Alpen gaat het om een groeiende populatie van zestig tot tachtig exemplaren, voornamelijk in het Italiaanse natuurpark Adamello-Brenta. Vanuit dit gebied in Noord-Italië trekken beren ook richting Piemonte, Friuli-Venezia Giulia, Bolzano, Sondrio, Brescia, Ällgau en Zuidwest-Zwitserland.
Bruine beren in Italië komen op twee verschillende plekken voor. In de Abruzzen op 2 uur rijden van Rome en in de Italiaanse alpen bij bij Val Gardena. Er leven nog ongeveer 70 bruine beren in Italië waarvan ongeveer 60 in de Abruzzen in de Apennijnen.
Wanneer je in de verte een beer opmerkt, kun je je maar best rustig omkeren of een grote bocht langsheen het dier maken. Het is immers van groot belang dat de beer voldoende ruimte krijgt om te kunnen wegrennen. Kijk ook of er jonge beertjes in de buurt zijn.
Je kunt de bruine beer in het echt tegenkomen
In de buurt van Spormaggiore, op ongeveer 7 kilometer van Andalo, ligt een faunagebied dat speciaal is ingericht voor de bruine beer.
Zowel in Duitsland als in Polen, Italië, Frankrijk, Zwitserland, Oostenrijk, Denemarken, Spanje en Zweden nemen wolven in aantal toe. De bestaande kerngebieden groeien jaarlijks langzaam en vanuit deze kerngebieden verspreiden jongvolwassen wolven zich alle kanten op.
De dierenwereld in Oostenrijk komt overwegend uit Midden-Europa: ree, hert, haas, fazant, vos, das, marter, patrijs, ... Ook de gems, marmot, adelaar en bergkraaien vinden hun thuis in de alpijnse regio's.
In de jaren '90 was de beer vrijwel volledig uitgestorven in de Alpen, maar na een succesvol fokprogramma in Noord-Italië is de beer zich weer gaan verplaatsen door het Alpengebied. De populatie groeit gestaag en inmiddels zijn er ook beren waargenomen in Zwitserland, Oostenrijk en Zuid-Duitsland.
Waar leven beren? Zoals gezegd leven de grootste beren in Canada, de Verenigde Staten en Alaska. De op drie na grootste beer, de Europese bruine beer, komt voor in Scandinavië, Centraal-Europa (o.a. in de Alpen) en Oost-Europa (Roemenië en de Balkan). In Zweden leven ongeveer 20 tot 25 beren per 1000 km².
Om een bruine beer te spotten, moet je tegenwoordig een flinke reis maken. In Nederland is het dier zo'n duizend jaar geleden uitgestorven, stelt de Zoogdiervereniging. Er is in 2016 een linkervoorpoot gevonden in de Amsterdamse Waterleidingduinen, ten noorden van Noordwijk.
In de Alpen leven nog veel wolven. In het Oostenrijkse Hopfgarten im Brixental bij Westendorf heeft een wolf aan het begin van de week een voederplek van wild aangevallen en een hertenkalf gedood.
In de Italiaanse Alpen was de bruine beer in het verleden een frequente verschijning, maar door het oprukken van de mens nam hun aantal snel af en aan het eind van de vorige eeuw waren er alleen in Trentino nog 3 tot 5 beren.
Beren in Europa
Zweden, Finland en zelfs Oost-Noorwegen zijn toplocaties voor een berenreis, maar ook in Spanje en Italië komen ze in het wild voor. Zelfs op het vasteland van Griekenland leeft de bruine beer, maar de kans is erg klein dat je deze tegenkomt.
De adelaar
De dubbele adelaar ontstond in 1804, toen Oostenrijk onder Frans I een keizerrijk werd. Later werd de dubbele adelaar het symbool van Oostenrijk-Hongarije.
Aanvallen door wolven op mensen komen tegenwoordig nauwelijks nog voor. Tijdens de laatste 50 jaar van de vorige eeuw zijn er in Amerika, Europa en Rusland samen slechts 17 slachtoffers gevallen, waarvan de helft dan nog betrekking had op gevallen van hondsdolheid die toen nog heerste.
Dankzij deze methode kon worden vastgesteld dat het aantal wolven in de streek van 1999 tot 2005 meer dan verdubbelde. Momenteel leven er zo'n 130 tot 160 dieren, verdeeld over 33 roedels.
Maar je mag nog zo vroeg opstaan als je wil, beren kan je al zo'n 700 tot 800 jaar niet meer spotten in België. “De laatste beer in Vlaanderen is rond 1300 verdwenen. Maar heel ver moet je niet reizen om een beer tegen te komen. In Zweden, Oostenrijk, Zwitserland en Italië zijn er al populaties.”
Voor de dieren van het Bialowieza oerbos, dat zich uitstrekt van noordoost Polen tot Wit-Rusland, zijn er geen grenzen. Beren en wolven verschijnen regelmatig aan beide zijden van de grens.
Bruine beren hebben geen dierlijke vijanden. Bosbranden kunnen hun leefgebied slechts verwoesten, waardoor ze op de vlucht slaan. Daarnaast vormt de mens een grote bedreiging voor de bruine beer.
De nieuwe studie bevestigt dat Scandinavische bruine beren veel minder agressief zijn dan hun Noord-Amerikaanse of Russische tegenhangers en dat de beren liever gewoonweg agressie vermijden door weg te lopen, van mensen althans.
Sommigen leven in grotten, anderen weer in holen; de meesten leven wel alleen. De dieren verplaatsen zich over land, maar kunnen ook goed klimmen en zwemmen.
