Wanneer u niet goed weet wat u moet zeggen dan kunt u zich altijd redden met de woorden: “Gecondoleerd”, “Veel sterkte” of “Mijn oprechte deelneming”. “Heel veel sterkte, ik zou wel meer willen zeggen, maar ik weet niet zo goed hoe”. “Woorden schieten te tekort, gecondoleerd”. “Ik denk aan je en leef met je mee”.
Ik wens je veel sterkte met dit grote verlies. Woorden schieten tekort om jullie te troosten in dit grote verlies. Wij wensen jullie heel veel sterkte en kracht toe voor de komende tijd. Wat een intens verdriet en gemis, in onze gedachten zijn we bij jullie.
'Als je wat nodig hebt, twijfel niet om het te vragen'
Het is daarom goed om regelmatig te vragen of de rouwende wat nodig heeft. Soms is het ook fijn om zelf met ideeën te komen om de rouwende even af te leiden van het verdriet. Bied bijvoorbeeld aan om een wandeling te maken om tot rust te komen of om even te praten.
Als je iemand wil condoleren via WhatsApp, is het belangrijk om te beginnen met een persoonlijke noot. Begin dus niet meteen met “gecondoleerd”, maar schrijf bijvoorbeeld eerst dat je het nieuws hebt gehoord en dat je aan de nabestaanden denkt. Op die manier laat je zien dat je echt betrokken bent.
Zeg niet: "Dat heb ik ook meegemaakt"
Plotseling gaat het over jouw ervaringen en wordt de ander niet erkend in zijn verdriet. Zeg ook niet "Ik weet hoe het voelt" ook al heb je iets vergelijksbaars mee gemaakt. Verdriet is niet met verdriet te vergelijken. iedereen ervaart rouw en verlies op zijn eigen manier.
Tegenwoordig is het ook steeds gebruikelijker om iemand te condoleren via whatsapp. Het is wel belangrijk dat u goed nadenkt hoe u uw woorden formuleert. Een kort berichtje kan al voldoende zijn. Bijvoorbeeld: gecondoleerd met je verlies, veel sterkte.
Gecondoleerd. Ik wens je veel kracht bij het verwerken van dit verdriet. Ik wens jullie alle sterkte in deze moeilijke tijd. Ik wens u/je veel kracht toe bij het verwerken van dit verlies.
De regel hierbij is: schriftelijk condoleren doe je met een handgeschreven boodschap. Veel kaarten zijn voorbedrukt. Dat is prima, maar schrijf er zelf iets persoonlijks bij. Dat kan een herinnering zijn aan de overledene, een woord van medeleven aan de nabestaanden of simpelweg “Gecondoleerd met het verlies van…”
Veel Beterschap! Van mij een warme wens, en een groet om op te beuren. Ik wens je een spoedig herstel met een kaartje om op te fleuren! Een beetje aandacht en een lieve groet, dat doet je vast en zeker goed!
Geef anders invulling aan het woord 'gecondoleerd'.
Probeer het eens in je eigen woorden te zeggen, bijvoorbeeld: ik vind het zo erg voor je, wat moet het zwaar zijn of ik wil je graag alle kracht van de wereld wensen.
Je hebt misschien schrik om iets verkeerd te zeggen, maar het is toch beter om iets te laten horen dan om het dood te zwijgen. Laat iets van je horen en vraag hoe het echt gaat. Stuur bijvoorbeeld een foto, een gedicht of een muziektekst. Of neem pen en papier en verras iemand met een kaartje of briefje in de bus.
Ken je elkaar (redelijk) goed, vraag dan wat je voor de ander kunt doen, wat je kunt betekenen of hoe je tot steun kunt zijn. Wil je hulp aanbieden, doe dat dan wel zo concreet mogelijk. Zeg niet 'Bel me maar', want dan leg je het initiatief bij de rouwende, met als gevolg dat dat waarschijnlijk nooit gebeurt.
Tips: wat zeg je tegen iemand die dood gaat. Zeg tegen jouw dierbare dat je het verschrikkelijk vindt wat er is gebeurd en je met hem meeleeft. Wens hem alle kracht toe die hij nodig heeft. Geef bovendien aan dat je er altijd voor hem bent en dat hij altijd op jouw steun kan vertrouwen en hulp aan je kan vragen.
Zowel ter nagedachtenis aan als ter nagedachtenis van is goed. Alle hedendaagse woordenboeken vermelden beide mogelijkheden naast elkaar, zonder gebruiks- of betekenisverschil.
Op de website van hét nationaal condoleanceregister Condoleance.nl kunnen nabestaanden een register aanmaken voor een overleden dierbare. Bezoekers van het register kunnen er een condoleance toevoegen. De website heeft ruimte voor particuliere registers en nationale registers.
Trek er samen op uit. Stel zelf iets voor of vraag waar diegene behoefte aan heeft. Een aantal fijne dingen om te doen zijn bijvoorbeeld, een dagje welness, een fijne boswandeling of een dag naar het strand. Het geluk zit vaak in de kleine dingen.
Gezond rouwen
Rouw vraagt extra zelfzorg m.b.t. slapen, voeding en inspanning versus ontspanning. Maar met gezond rouwen bedoel ik óók gezond met je emoties omgaan, met keuzes en beslissingen, en met reacties uit je omgeving. Gezond rouwen is weten wat je nodig hebt, wat je kunt doen of laten.
Er zijn wel verschillende emoties en reacties die je bij rouw kunt verwachten. Zo kun je onder andere te maken krijgen met ongeloof, ontkenning, boosheid, intens verdriet, schuldgevoel, onmacht, lichamelijke klachten, een gevoel van verdoving en eenzaamheid.
'Rustig, zonder wijsneuzig commentaar luisteren naar wat een ander te vertellen heeft' is haar advies. 'Geef als je iemand wilt steunen die echt opgesloten zit in zijn eigen misère de ruimte en laat hem alleen over zichzelf praten. ' Praten helpt de ander bij het verwerken van het onvermijdelijke.
