In 1997 werd voor 267 diersoorten vastgesteld dat ze of plastic binnenkrijgen of erin verstrikt kunnen raken. In 2015 was dat aantal gestegen tot 557 en in 2020 jaar kwamen Nederlandse onderzoekers uit op 914 mariene soorten.
Andere walvissen moeten zien te zwemmen met de visnetten waarin ze verstrikt zijn geraakt. Zeezoogdieren als zeeleeuwen, dolfijnen en zeehonden zijn regelmatig het slachtoffer van hun eigen nieuwsgierigheid. Ze zwemmen af op plastic voorwerpen en spelen ermee.
Vooral zeevogels, vissen, kreeftachtigen en zoogdieren hebben er last van. Ze raken verstrikt in plastic en slikken plastic afval in. Verstrikking en verstikking leiden tot ernstige verwondingen en veel dieren overleven het niet.
Plastic maakt niet alleen een vuilnisbelt van de kusten, maar schaadt ook de levensomgeving van zeedieren. Dieren raken verstrikt in grotere stukken plastic, en verwarren kleinere stukjes voor voedsel. Het inslikken van plastic deeltjes kan de vertering van voeding verhinderen.
Toxische stoffen kunnen uit plastic verpakkingen in ons voedsel lekken. Bisfenolen en ftalaten (chemische stoffen die worden toegevoegd aan plastic) kunnen zo in ons lichaam terechtkomen. Denk aan je plastic fles olijfolie, de verpakking van een stuk kaas en een in plastic verpakte magnetron maaltijd.
Plastic vormt niet alleen een ernstige bedreiging voor het milieu, maar wellicht ook voor onze eigen gezondheid. We eten, drinken en ademen plastic, en krijgen zo minuscule deeltjes kunststof binnen. We weten al dat de chemicaliën die aan plastic worden toegevoegd enigszins tot zeer schadelijk zijn voor ons lichaam.
Plastics blijven tot 450 jaar aanwezig, en de kleine fragmenten verdwijnen zelfs nooit helemaal. Marien zwerfvuil vermijden en verminderen staat hoog op de nationale en internationale agenda.
Onderzoekers bogen zich over de gegevens van bijna 1000 schildpadden die dood aanspoelden op de kust van Australië. De studie wijst uit dat zodra een schildpad 14 stukjes plastic in het lichaam heeft, deze 50% kans heeft dat dat plastic hem fataal wordt.
Volgens het Wereld Natuur Fonds belandt er per uur een hoeveelheid plastic in zee waarmee je 11 olympische zwembaden zou kunnen vullen. Per jaar is dat 11 miljoen ton plastic en dit wordt alsmaar meer. De cijfers verschillen dus iets, maar de getallen blijven hoog.
Plastic heeft een nare eigenschap: het vergaat niet. In de natuur of in zee valt het langzaam uit elkaar in steeds kleinere stukjes, maar het blijft plastic. Dieren kunnen plastic niet verteren, als ze het opeten kunnen ze er dood van gaan. Plastic kan op allerlei manieren in zee belanden.
Dieren eten plastic omdat ze lang niet altijd in staat zijn om plastic van voedsel te onderscheiden. Organismen die water filteren (plankton, schelpen, baleinwalvissen) of die onder het oppervlak van stranden leven (zeepieren) kunnen dat onderscheid per definitie niet maken.
EEN MILJOEN DIEREN PER JAAR
Zo'n 27.000 jagers 2 zorgen jaarlijks voor de dood van een miljoen wilde dieren.
In maart vorig jaar maakten zij duidelijk dat de plastic soep nog veel groter is dan we op basis van eerdere onderzoeken dachten. Volgens de onderzoekers gaat het om 1,8 biljoen stukken plastic, die samen meer wegen dan 500 jumbojets. De totale omvang zou zo'n 1,6 miljoen vierkante kilometers tellen.
Als je een schildpad ziet, zorg er dan voor dat je hem niet aanraakt of oppakt. Schildpadden kunnen namelijk flink bijten! De bijtschildpad kan zoals zijn naam al doet vermoeden, flink bijten.
De term plastic soep verwijst naar alle plastic vervuiling in de oceaan; zowel de plastic zakken die ronddrijven aan het oceaanoppervlak, als de micro en nano-plastics in het zee water. Het is niet zo dat al dit plastic eilanden vormt in de oceaan.
Niet-natuurlijke materialen als plastic en kauwgom vergaan niet, maar vallen uiteen in piepkleine deeltjes die in de bodem of in het water blijven rondzwerven (microplastics).
Afvalbak. “Fruit hoort niet in de bosjes, daar komen namelijk insecten en ander ongedierte op af”, vertelt een medewerker van de gemeente. “Het is beter om het gewoon in de prullenbak te gooien, dan wordt het goed verwerkt.” Klare koek zou je zeggen. Toch is niet iedereen het daar mee eens.
500 jaar: Plastic flessen gemaakt van PET doen er maar liefst 500 jaar over voor ze zijn vergaan. Bovendien denken wetenschappers dat er sporen van chemicaliën achterblijven op de plek waarop de fles heeft gelegen.
De nadelen van plastic
Je vindt plastic afval als zwerfvuil op het land, in oceanen, zeeën en rivieren. De kleinste deeltjes plastic kunnen schade veroorzaken bij dieren. In laboratoriumonderzoek zijn ook de eerste aanwijzingen gevonden van nadelige effecten op de gezondheid van mensen.
Code 5: PP (veilig)
Of Polypropeen. Dit is een hardere vorm van plastic. Veel bakjes en schaaltjes zijn hiervan gemaakt. Dit is een vrij veilige vorm van plastic waarbij weinig kans is op het lekken van schadelijke stoffen...
Plastic zit bijvoorbeeld in je telefoon, speelgoed en verpakkingsmateriaal. Ook rioleringsbuizen en regenkleding zijn vaak van plastic gemaakt. Voor al die producten zijn er verschillende soorten plastic. Zo zijn er harde plastics, zachte plastics, doorzichtige plastics of juist plastics met kleur.
