Zand is zacht, hard, los en korrelig materiaal en een van de meest voorkomende natuurlijke stoffen op aarde. Zand bestaat uit zeer kleine stukjes steen, zandkorrels, die in grootte variëren tussen 63 micrometer en 2 millimeter.
Zand bestaat uit zeer kleine stukjes steen; zandkorrels, die in grootte variëren tussen 63 micrometer en 2 millimeter. Als de korrels kleiner dan 63 micrometer zijn noem je de grondsoort silt; bij korrels groter dan 2 millimeter spreek je van grind. Het ontstaan van een zand is een proces van miljoenen jaren.
Zand is een waterdoorlatende grondsoort. Zand geeft een goed draagvlak voor een gebouw omdat het nauwelijks samendrukbaar is.
In zand zitten heel wat kleurrijke mineralen (chemische stoffen zoals bv. calciet of calciumcarbonaat). Het hoofdbestanddeel van strandzand is het kleurloze mineraal kwarts. Het harde kwarts lost moeilijk op waardoor deze korrels zelfs na verwering zichtbaar blijven.
Het zand in de zee en op onze stranden is grotendeels door rivieren naar de zee meegevoerd vanuit de bergen. De zandkorreltjes zijn vergruisde rotsen. Het zand wordt uiteindelijk door zeestromingen meegevoerd richting strand. Daar blijft het achter als de zee zich bij eb terugtrekt.
Tijdens hun weg naar de zee, worden dit rivieren. Het stromende water neemt stukken rotsblok mee en door de kracht van het water slijten deze steeds verder af. De kleinere stukjes steen worden daarna afgeschuurd tot zand, grind en klei. Miljoenen jaren geleden stroomden er veel rivieren door ons land.
Ze groeien door totdat ze zo groot zijn dat de getijdenstromen ze niet langer kunnen vervoeren. Zo ontstaan de zogenaamde neergeslagen zanden, ook wel oölitische of oöide zanden genoemd.
Nieuw Amerikaans onderzoek toont aan dat het eten van aarde - 'geofagie' zeggen wetenschappers - voedselvergiftiging en diarree kan voorkomen. Niet omdat zand de maag schuurt, zoals schalkse lieden wel eens opperen, maar omdat klei en aarde absorberend en ontgiftend werkt. "Het is een soort moddermasker voor de maag.
Zand smelt bij een temperatuur boven de 1700° Celsius. Met deze temperatuur is in de industrie nauwelijks te werken, behalve tegen extreem hoge energiekosten. Om dit smeltpunt te verlagen wordt soda (natriumcarbonaat Na2CO3) of magnesium gebruikt.
Straatzand is iets grover van structuur, waardoor het beter waterdoorlatend is. Het zand bevat daarnaast voldoende fijne korrels waardoor het zand wel goed kan stabiliseren, of af te reien is voor straatwerk.
3. Voor het tijdelijk opslaan van (losse) voorwerpen zoals zand, siertuintegels of cement, deze niet langer dan 7 achtereenvolgende dagen blijven staan en er niet meer dan 1 parkeerplaats worden ingenomen.
Zand is lichte grond en makkelijk bewerkbaar. Het nadeel is dat water er snel doorheen zakt. Pure zandgrond droogt daardoor vrij snel uit en mest en andere voedingsstoffen spoelen mee uit naar het grondwater. Werk er in voor- en najaar flinke hoeveelheden organische compost doorheen en breng een mulchlaag aan.
Ophoogzand, stopzand of vulzand
Ophoogzand laat in tegenstelling tot drainagezand nauwelijks water door.
Het zand is vrij grof van structuur waardoor het goed waterdoorlatend is.
Ons meeste zand (zoals op de Veluwe) dateert uit het Pleistoceen, dat 2,5 miljoen jaar geleden begon. Het zand in het oosten en zuiden van Nederland stamt ook uit deze periode.
Zand ligt overal voor het oprapen. En dat is maar goed ook, want zand heeft een heleboel onmisbare toepassingen. Het is bijvoorbeeld een essentiële grondstof voor computerchips.
Glas maken ze uit een mengsel van zand, kalk en soda. Deze grondstoffen verhitten ze bij een temperatuur rond de 1500 graden Celsius in een smeltoven. Daarna ontstaat er een floatbad met nieuw materiaal dat de koeloven ingaat.
Hoofdbestanddeel van glas is zand, ook siliciumoxide (SiO2) genoemd. Meer dan 70% van het gewicht van een fles of ruit was ooit zand. Bij glasvezel of glaswol is dit circa 60%. Het zand moet zo zuiver mogelijk zijn, omdat verontreinigingen veel problemen geven bij het productieproces of omdat het de kleur beïnvloedt.
Zand kan zich ophopen in de darmen en voor koliek zorgen. Wat kun je ertegen doen? Het eten van zand wordt wel eens in verband gebracht met een tekort aan mineralen. Paarden zouden, om dat aan te vullen, aan de bodem gaan likken, waar zich soms bepaalde stoffen bevinden.
In de bouw is het veruit de belangrijkste grondstof. Zonder zand geen beton, asfalt en glas om scholen, ziekenhuizen, wegen en zonnepanelen mee te bouwen. 'Zand is wereldwijd letterlijk de fundering van de economie', zegt Martin Baptist, ecoloog van Wageningen University & Research, via een krakende Skypeverbinding.
De wrijving van het zand is namelijk een prachtige natuurlijke exfoliant. Op blote voeten lopen zorgt in een mum van tijd voor zachtere voeten, net als een peelingbehandeling thuis of bij een expert! Het zal je dus eigenlijk geld en tijd besparen als je ervoor kiest om op blote voeten op het strand te wandelen.
Zanddeeltjes verweren nauwelijks en bevatten over het algemeen weinig voedingsstoffen. Zandgronden zijn voor de nutriëntenlevering sterk afhankelijk van organische stof. Uit organische stof komen bij de mineralisatie belangrijke elementen, zoals stikstof (N), fosfaat (P) en zwavel (S) beschikbaar.
Zand bestaat uit kleine, droge korrels die vaak gemaakt zijn van silica of quartz. Het is een hard materiaal dat gemakkelijk te kneden is en wordt vaak gebruikt in de bouw en in de industrie. Grond, ook wel aarde genoemd, is een mix van kleine deeltjes, organische materie en micro-organismen.
Zand is wat goedkoper dan tuinaarde, maar bevat minder voedingsstoffen dan tuinaarde en houd ook geen voeding vast. Zand is wel zeer geschikt als ondergrond voor verharding omdat het zich goed laat verdichten door het gebruik van een trilplaat.
