Of je een nachtdienst wel of niet mag weigeren hangt af van de reden waarom jij de nachtdienst wil weigeren. Als je bijvoorbeeld volgens de wetgeving al te veel 's nachts hebt gewerkt dit jaar, maar je wordt wéér 's nachts ingeroosterd; dan mag je gegrond op die reden de nachtdienst weigeren.
Nieuwe werknemers mogen enkel op vrijwillige basis nachtwerk uitvoeren. Bevraag dit bij aanwerving. Werknemers van 55 jaar en ouder, die al 20 jaar nachtarbeid verrichten, hebben het recht om een arbeidsregeling zonder nachtarbeid aan te vragen.
Werknemers jonger dan 18 jaar mogen 's nachts niet werken. Werknemers vanaf 55 jaar mogen geen nachtdiensten draaien, tenzij het een gedeelte van een dienst betreft die doorloopt na 22.00 uur en uiterlijk eindigt om 24.00 uur.
In een periode van 16 weken mag u maximaal 36 nachten werken. Bij cao of bedrijfsregeling kan staan dat u vaker nachtdiensten heeft. U mag maximaal 7 diensten achter elkaar werken. Het maximum is 140 nachtdiensten per jaar.
Als u jarenlang veel 's nachts werkt, heeft u een grotere kans op diabetes en ziektes van uw hart en bloedvaten. Eet daarom gezond, rook niet en beweeg regelmatig. Zorg samen met uw werkgever voor een gezond werkrooster. Doe 1 of meer korte slaapjes tijdens een nachtdienst.
Maak je doordeweeks uren in de late avond of in de nacht, dan loopt je toeslag op naar 144% en werk je op zondag, op een feestdag of -avond, dan krijg je maar liefst 160% van je normale uurloon uitbetaald.
Wellicht heb jij dan recht op nachttoeslag. Jouw nachtdienst moet dan wel bestaan uit aaneengesloten uren tussen 00.00 uur en 06.00 uur. De toeslag is 10% op elk uurloon van de volledige nachtdienst.
Na een (vroege of late) nachtdienst die 12 uur heeft geduurd, volgt een rust van minimaal 12 uur. Na een reeks van 3 of meer nachtdiensten mag een werknemer minimaal 46 uur niet werken. Wanneer de laatste nachtdienst bijvoorbeeld op dinsdagochtend om 6.00 uur eindigt, mag hij vanaf donderdag 4.00 uur weer aan het werk.
Werken tijdens de nacht verstoort het dag-nachtritme van het lichaam. Volgens een advies van de Gezondheidsraad uit 2017 blijkt dat (langdurig) nachtwerk leidt tot een verhoogd risico op slaapproblemen, diabetes mellitus (type 2), en hart- en vaatziekten.
Probeer uit of dutten kort voor je nachtdienst helpt om de nachtdienst beter door te komen. Je hebt de keuze uit 2 strategieën: je kunt kort dutten (ongeveer 15 tot 20 minuten), of lang dutten (ongeveer 90 tot 120 minuten).
-De rusttijd na een nachtdienst moet minimaal veertien uur zijn; na meer dan drie nachtdiensten bedraagt de rusttijd minimaal 46 uur, binnen één week mag de dagelijkse rusttijd één keer worden ingekort tot minimaal acht uur.
Loon. Nachtarbeid (tussen 8 uur en 6 uur) geeft in beginsel geen recht op een aanvulling op het loon (premies). De nachtprestaties worden op dezelfde wijze betaald als deze uitgevoerd overdag.
Het is al langer bekend dat nachtwerkers meer risico lopen op slaapproblemen, diabetes en hart- en vaatziekten. De onderzoekers hebben nu onder meer gekeken naar hoe werknemers het draaien van nachtdiensten zélf ervaren. Negatieve gevolgen van nachtwerk zijn onder meer lichamelijke en mentale klachten.
Na een nachtdienst van 12 uur mag je minimaal 12 uur niet werken. Je mag maximaal 22 keer per jaar een nachtdienst van 12 uur draaien. En niet meer dan 5 per 2 weken. Na een serie van 3 nachtdiensten of meer mag je minimaal 46 uur niet werken.
De wet kent geen verplichting extra te betalen voor een nachtdienst, maar in de cao is meestal een of andere toeslag afgesproken. Dat kan een extra compensatie in tijd zijn, zodat de werkweek gemiddeld veel korter wordt. Dat kan ook een toeslag in geld zijn; soms heet dat onregelmatigheidstoeslag.
Werken op zondag door bedrijfsomstandigheden
Uw werkgever moet dit eerst afspreken met de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging. Bovendien moet u zelf akkoord gaan met werken op zondag. Weigert u om op zondag te werken? Dan hoeft u uw weigering, bijvoorbeeld op religieuze gronden, niet te motiveren.
De lonen gaan omhoog met 10%. Op 1 oktober 2023 stijgt het loon met 5%. Vanaf 1 maart 2024 stijgt het loon met 2,5% en per 1 oktober 2024 opnieuw met 2,5%. De reiskostenvergoeding gaat met 70% omhoog naar €0,17 per kilometer.
Jaarlijks in ieder geval 22 weekenden vrij. De werkgever kan verzoeken minder vrije weekenden in te plannen. Dit kan nooit minder zijn dan 17 vrije weekenden per jaar. Als je uitsluitend werkzaam bent in de weekenden kan je je werkgever verzoeken afwijkende afspraken te maken over het aantal vrije weekenden.
De bezetting in de nacht blijft onveranderd in de basisvarianten van de bezettingsnorm, waarbij wordt gerekend met een huidige bezetting van 0,25 medewerker per groep van acht bewoners.
Arbeidstijdenbesluit en cao
Voor bepaalde beroepen en sectoren bestaan er aanvullende regels voor werktijden. Deze regels staan in het Arbeidstijdenbesluit. Ze wijken af van de algemene regels in de Arbeidstijdenwet. Zo mogen werknemers in de horeca vaker 's nachts werken, namelijk 20 nachtdiensten per 4 weken.
Antwoord: Ja, je hebt alleen een vrijstelling van 23.00 uur tot 7.00 uur (nachtdienst). De avond- en weekenddienst moet je volgens de CAO Verpleeg- en verzorgingshuizen en Thuiszorg (VVT) wel draaien, ook als je ouder bent dan 55 jaar.
