Waarom krijg je een statische schok? Statische elektriciteit ontstaat wanneer isolerende materialen in contact komen met elkaar. Als jij bijvoorbeeld de hele dag op je bureaustoel zit te schuiven, ontstaat er wrijving tussen de stof van je broek en de stof van je stoel. Hierdoor word je elektrisch geladen.
Hoe kouder het is, hoe meer last sommige hebben van statische schokken. Dat komt omdat koude lucht minder vocht bevat, waardoor er meer wrijving ontstaat. Zodra je dan een geleidend voorwerp aanraakt, zoals bijvoorbeeld de kat, de printer of het liftknopje, ontstaat er een ontlading en krijg je een schok.
Statische elektriciteit kan worden veroorzaakt door wrijving tussen voorwerpen die uit verschillende materialen bestaan. Zoals je trui die wrijft tegen je bureaustoel bijvoorbeeld. Deze elektrische lading zorgt ervoor dat je 'statisch' wordt.
De gevolgen van een elektrische shock kunnen heel verschillend zijn. Afhankelijk van de stroomsterkte en de organen die getroffen werden, kan dit variëren van weinig ernstig tot levensbedreigend.
Hinderlijk, soms pijnlijk. Vonken en schokjes van elektrostatische ontladingen afkomstig van statische elektriciteit veroorzaakt door menselijke bewegingen, kunnen hinderlijk en zelfs pijnlijk zijn, maar naar de huidige stand van de wetenschap op zichzelf niet schadelijk voor de gezondheid.
Verstop een ijzeren veiligheidsspeld in de naad of zak van je kledingstuk. Het metaal ontlaadt waardoor je geen schokjes krijgt bij het aanraken van een geleider. Bestuif je kleding en je haar met water. Watermoleculen trekken positieve en negatieve ladingen aan die zich ophopen op je lichaam.
Het neerzetten van planten met een groot bladoppervlak helpt ook tegen statische elektriciteit. Deze maken de kamer net wat vochtiger. Je kan jezelf ook ontladen aan een plant door hem even kort aan te raken. Zo voorkom je de vervelende schok als je weer iemand een hand moet geven.
Een simpele manier om jezelf te ontladen is met een metalen voorwerp (bijvoorbeeld sleutel) een geaarde geleider aan te raken, die je stevig in je hand houdt. Dat kan de kast van je computer zijn, maar ook bijvoorbeeld verwarmingsbuizen, de rand van het autoportier, enz. enz.
Myoclonieën, oftewel schokken
Schokken bij een schrikreactie of bij in slaap vallen zijn een normaal fenomeen. Andere schokken zijn meestal niet normaal. Epilepsie is een belangrijke oorzaak. Hierbij treedt er een soort kortsluiting in de hersenschors op.
Spiertrekkingen zijn vaak onschuldig, maar ze kunnen ook het gevolg zijn van een neurologische aandoening. Een trillend ooglid is de meest bekende spiertrekking, maar ze komen ook voor in benen en armen. Bekende oorzaken zijn onder andere vermoeidheid, stress en cafeïne.
Een elektrische schok is een lichamelijke sensatie die iemand ervaart als een elektrische stroom via de huid het lichaam in of uit vloeit. Dit gaat gepaard met een onwillekeurige samentrekking van spieren. De sensatie is meestal een onaangenaam prikkend tot pijnlijk gevoel.
Naast haarlak en antistatische spray, kan je ook gebruik maken van water. Vul een plantenspuit met water en spray vervolgens elk plekje in waar je voelt dat je kleding aan je lichaam plakt. Je hoeft zeker niet te veel te gebruiken en zodra het water is opgedroogd zal de stof niet meer statisch zijn.
Normaal wordt de lading in je lichaam beetje voor beetje opgebouwd en door de vochtigheid verdwijnt de lading eigenlijk ongemerkt. In de winter bouwt deze lading zich juist op en daardoor krijgt je steeds stroomschokjes als dit je lichaam verlaat.
Raak geaard metaal of een plant aan
Door geaard metaal aan te raken, zoals een verwarmingsbuis of een metalen hek, of door een plant aan te raken, ontlaadt u uzelf als het ware. U krijgt dan even geen schokken meer als u iets of iemand anders aanraakt en ook uw kleding is even niet meer statisch.
Statische elektriciteit kenmerkt zich door de aanwezigheid van een (hoge) spanning met een geringe energieinhoud. Als statische elektriciteit niet kan wegvloeien naar aarde kan deze met elke beweging verder oplopen waardoor je haar soms letterlijk rechtop kan gaan staan, vooral bij heel droog weer.
Ontlading en ontspanning zijn niet hetzelfde. Ontlading wil zeggen dat je opgebouwde spanning in je lichaam en geest vrijlaat. Ontspanning komt pas daarna, wanneer de spanning is vrijgekomen en er ruimte is voor rust en stilte.
Het opwekken van statische elektriciteit is eenvoudig. Het beheersen vergt zorgvuldigheid. Statische ontlading kan damp-lucht mengsels in tanks ontsteken.
Voorbeelden van materialen die bekend staan om hun statische eigenschappen zijn onder meer: Alle soorten plastics (polyethyleen (PET), polypropyleen (PP), polystyreen (PS), polyvinylchloride (PVC) en hoge en lage dichtheid polyethyleen (HDPE en LDPE)) Synthetische stoffen zoals polyester en nylon.
Wat zijn ESD-schoenen? ESD staat voor 'electrostatic discharge', ofwel elektrostatische ontlading. ESD-schoenen kunnen een elektrostatische lading weer ontladen. Ze zorgen ervoor dat de statische elektriciteit die je opbouwt, ook weer afgevoerd wordt.
De gevolgen van stroomsterkte
Eeen kleine stroom vanaf circa 0,5 mA is al genoeg voor onvrijwillige spiersamentrekkingen. Hier onstaat de kans op vallen. Een iets grotere stroom door het lichaam (vanaf 5 mA) is in staat spieren zodanig te laten samentrekken dat letsel ontstaat aan spierweefsel, pezen en zelfs botten.
Een klein beetje elektriciteit voelen we niet of nauwelijks. Maar stroom hoger dan 30 mA kan leiden tot ademhalingsproblemen, verbranding en ernstige hartritmestoornissen.
Het beste antwoord
Stroom die door het lichaam langs het hart gaat kan een hartstilstand veroorzaken, stroom tussen twee vingers van een hand is vooral pijnlijk. Als vuistregel kun je aannemen dat een stroom vanaf 10 mA gevaarlijk is, 100 mA kan dodelijk zijn.
