In de algebraïsche getaltheorie, de algebraïsche topologie en de groepentheorie, deelgebieden van de wiskunde, is een formele groepenwet een formele machtsreeks, die zich als een product van een Lie-groep gedraagt. De formele groep werden in 1946 door Salomon Bochner gedefinieerd.
Een formele groep is een groep die bij elkaar is gezet. Zij hebben niet vrijwillig voor de groep gekozen en kunnen weinig tot geen invloed op de groepssamenstelling uitoefenen. Een informele groep ontstaat vrijwillig. Deelname aan een informele groep is niet bindend of verplicht.
Formele en informele groepen
Er is onderscheid tussen formele groepen (vast omschreven doelen en normen, vastgelegde regels en procedures, bepaalde rollenstructuur en hiërarchie) en informele groepen (stilzwijgende binding zonder vastgelegde doelen en normen, rollenstructuur en hiërarchie).
Formeel betekent dan 'zakelijk, officieel, tot het publieke domein behorend', informeel 'niet-zakelijk, ongedwongen, tot de privésfeer behorend'. Bijvoorbeeld: een formeel gesprek, een informele aanspreking.
De formele organisatie wordt gevormd door de vastgelegde afspraken, functieomschrijvingen, procedures, en dergelijke, de governance. De informele organisatie is de wijze waarop de organisatie daadwerkelijk functioneert. Organisatiecultuur is een fenomeen dat grotendeels berust op het informele.
Wetten in formele en wetten in materiële zin
Bij een wet in formele zin is sprake van een gezamenlijk besluit van de regering en de Staten-Generaal (Tweede en Eerste kamer) volgens een procedure die is vastgelegd in artikel 82 van de Grondwet. De regering en de Staten-Generaal vormen daarom de formele wetgever.
Het betekent dat er de expliciete intentie is om iemand iets te leren. Denk aan houding en gedrag, kennis en vaardigheden. Bij formeel leren krijg je meestal ook een erkend certificaat of diploma als bewijs van hetgeen je geleerd hebt.
Een wet in formele zin is een regeling die tot stand gebracht wordt door regering en Staten-Generaal tezamen via de grondwettelijke wetgevingsprocedure. Onder een wet in materiele zin verstaat men iedere algemene, burgers bindende rechtsregel, op overtreding waarvan straf is gesteld.
De regering maakt wetten in samenwerking met de Eerste en Tweede Kamer (wetgevende macht). Een wet begint met een wetsvoorstel en is klaar na publicatie in het Staatsblad. Daartussen ligt een vast aantal stappen, die alle wetsvoorstellen moeten doorlopen.
Drie categorieën zijn van dwingende aard: de wet, het gewoonterecht en de algemene rechtsbeginselen. De twee andere categorieën zijn niet dwingend, maar louter "gezaghebbend": het betreft de rechtspraak en de rechtsleer.
Als een wet door de regering en de Staten-Generaal is gemaakt, noem je zo'n wet een wet in formele zin. Een voorbeeld van een wet in formele zin die tevens een wet in materiële zin is, is het Burgerlijk Wetboek.
Onderwijs wat in een wettelijk kader wordt aangeboden. Het wettelijk kader is bijvoorbeeld de WEB (Wet Educatie en Beroepsonderwijs / mbo) of de WHW (Wet Hoger en Wetenschappelijk onderwijs / hbo en wo); het wordt onderscheiden van het Non-Formeel onderwijs en het Informeel Onderwijs.
Formeel betekent 'officieel' of 'zoals het hoort'. Het tegenovergestelde van formeel is 'informeel'. Het woord formeel komt veel voor in het hedendaagse taalgebruik: op een uitnodiging kan bijvoorbeeld staan dat de dresscode formeel is.
Formele woorden hebben een stijf, plechtig karakter. Zulke woorden komen vooral in geschreven taal voor. Ze worden ook wel ambtelijke woorden of stadhuiswoorden genoemd. Veel mensen gebruiken formele woorden omdat ze denken dat het op papier of in een officiële context allemaal een beetje meer of anders moet zijn.
Wees liever te formeel en beleefd dan niet genoeg. Met de klassieke formulering: “Geachte …” zit je eigenlijk altijd goed. Vooral als je je richt tot iemand die boven je staat of tot een onbekende is deze formulering de juiste keuze.
In het materieel recht wordt bepaald hoe (rechts)personen zich naar elkaar toe moeten gedragen in hun onderlinge verkeer. Tegenover het materieel recht staat het formeel recht, ofwel procesrecht. Formeel recht betreft de wijze waarop materieel recht wordt gehandhaafd.
Zakelijke teksten kenmerken zich namelijk door een duidelijke structuur. Er moet een goede opbouw zijn, zodat je verhaal helder overkomt bij de lezer. Door de tekst kort en bondig te houden breng je rust in de tekst. Zorg er ook voor dat je gebruik maakt van een (pakkende) titel, alinea's, en tussenkopjes.
Alle communicatie binnen een organisatie die 'officieel' is vastgelegd en volgens vaste lijnen en structuren verloopt.
Het doel van formeel leren is het behalen van een erkend diploma of certificaat. Iets wat in branches als de kinderopvang of de bouw veel voorkomt, omdat er moet worden voldaan aan wettelijke verplichtingen.
Van non-formeel leren is sprake bij een gestructureerd programma met leerdoelen zonder landelijke erkenning, bijvoorbeeld een cursus, training of intervisie. Informeel leren is minder doelgericht en niet gestructureerd.
Het formele onderwijs (éducation formelle) omvat kleuteronderwijs voor 3-6 jarigen, primair onderwijs voor 6-12 jarigen en post-primair onderwijs voor 12-16 jarigen, waarvan het primair en post-primair onderwijs verplicht is. Ook het secundair en hoger onderwijs valt onder het formele onderwijs.
Daar waar formeel leren bewust gepland wordt om kennis en vaardigheden te ontwikkelen, kenmerkt informeel leren zich door spontaniteit en autonomie. In tegenstelling tot formele leeractiviteiten zijn informele leeractiviteiten niet gepland of gestructureerd met betrekking tot tijd, ruimte, doelen, of ondersteuning.
Niet-formeel onderwijs is, in tegenstelling tot het formeel (ofwel regulier) onderwijs, in principe niet gericht op het behalen van een officieel erkend certificaat of diploma.
Wat is formeel recht? Regels die aangeven op welke wijze een proces moet worden gevoerd.
De wetgever van de wetten in formele zin (Koning, ministers en beide Kamers gezamenlijk) wordt de formele wetgever genoemd. Waar de Nederlandse grondwet spreekt over wet wordt steeds een wet in formele zin bedoeld.
