2.2 Polyfenolen
Polyfenolen zitten in (rode) wijn, koffie en groene- en zwarte thee. Deze polyfenolen belemmeren de ijzeropname. Drink thee en koffie daarom vooral buiten je maaltijdmomenten om of kies bijvoorbeeld voor gemberthee, citroenthee of kruidenthee tijdens de maaltijd.
Tannine (in rode wijn, thee en druiven) en voedingsvezel remmen de opname. Andere stoffen, zoals oxaalzuur in rabarber, zorgen dat het ijzer een onoplosbare vorm krijgt, waardoor de opname in het lichaam wordt bemoeilijkt.
Thee en koffie bevatten looizuur, dat ijzer ongeschikt voor opname maakt. Kalk en fosfor uit melkproducten maken maagsap minder zuur. Geef of neem daarom bijvoorbeeld geen bakje vla of yoghurt na een ijzerrijke maaltijd. Hierdoor wordt ijzer niet omgezet naar de actieve vorm die nodig is voor opname.
IJzer uit dierlijke voedingsmiddelen zoals vlees, vis en kip, wordt beter in het lichaam opgenomen dan ijzer uit plantaardige voedingsmiddelen zoals brood, groente en peulvruchten. Veel thee, koffie en mogelijk ook melkproducten kunnen de opname van ijzer verminderen.
Alcohol en bloedarmoede:
Rode wijn en Guinness-bier zijn iets ijzerrijker dan andere alcoholhoudende dranken. Maar ter vergelijking: vitamine C bevordert de ijzeropname in hogere mate dan alcohol. Er is verhoudingsgewijs meer ijzer te vinden in rood vlees en lever dan in wijn en Guinness-bier.
Antacida, fosfaten, oxalaten, calciumzouten, magnesiumzouten, colestyramine, fytinezuur en voedsel (thee, koffie, melkproducten) verminderen de absorptie van ijzer; ferrofumaraat minimaal 2 uur voor of 4 uur na dergelijke middelen innemen. Vitamine C verbetert de absorptie van ijzer.
Producten zoals thee, koffie en melkproducten beperken de opname van ijzer. Hierbij gaat het om de theïne en cafeïne ( u kunt dus wel gebruik maken van cafeïnevrije koffie en theïnevrije thee). Vitamine C (groente, fruit, vruchtensap) zorgt er juist voor zorgt dat de opname van ijzer wordt bevorderd.
Zo kun je met brandnetel een heleboel klachten tegenwerken, zoals Anemie of bloedarmoede, mineraaltekorten, ouderdomszwakte, lever en gal aandoeningen, plasproblemen en beenkrampen.
Op zoek naar écht ijzerrijk fruit? Ga dan voor gedroogd fruit: dadels, vijgen en rozijnen. Maar ook vers fruit kan veel ijzer bevatten: watermeloen, zwarte bessen, abrikozen, perziken en pruimen.
Er zijn ook voedingsstoffen die de opname van ijzer tegenwerken. Helaas komt hier dat verrukkelijke kopje koffie om de hoek kijken. Koffie bevat namelijk polyfenolen. Deze chemische verbindingen hebben een negatieve invloed op de ijzeropname.
Neem een halfuur na innemen van dit medicijn geen melk of melkproducten. De kalk in melkproducten zorgt dat minder ijzer in uw bloed komt.
Drink liever geen melk(producten), koffie en zwarte thee bij de maaltijd. Dat kan de opname van ijzer namelijk remmen. Foliumzuur zit vooral in: ■ lever; ■ asperges; ■ spinazie; ■ volkoren producten; ■ peulvruchten. Vitamine B12 zit uitsluitend in dierlijk voedsel, zoals vlees, vis en melkproducten.
Rooibosthee, heel gezond
Met rooibosthee neem je die dus beter op, en je neemt er bovendien meer van op. Want in deze thee zitten ook veel mineralen zoals calcium, magnesium, zink, ijzer en kalium. Ook bevat het veel antioxidanten die het lichaam beschermen tegen schadelijke invloeden van buitenaf.
De juiste dosis catechines en antioxidanten in groene thee verlagen je cholesterolgehalte en het risico op nare ziekten waaronder hart- en vaatziekten. Maar zodra concentratie van deze stoffen te hoog wordt, ligt hepatotoxiciteit op de loer. Hiervan krijg je ernstige buikpijn, geelzucht en het hevige vermoeidheid.
IJzerpreparaat. Als de verloskundige of arts een ijzerpreparaat heeft voorgeschreven, is het aan te raden dit in te nemen met een vitamine-C-rijke drank. Bijvoorbeeld met sinaasappelsap, grapefruitsap of ananassap. Het ijzer wordt dan beter opgenomen.
De meest voorkomende oorzaak van bloedarmoede is een ijzertekort. Hierdoor wordt bloedarmoede in de volksmond ook wel 'een ijzergebrek' genoemd. Je kunt een ijzertekort krijgen door extreem bloedverlies (door verwonding, operatie, bevalling of zware menstruatie) of verkeerde voeding.
Voor mannen is een ijzerwaarde tussen de 14 en 35 micromol per liter normaal, voor vrouwen is het normaal om tussen de 10 en 25 micromol per liter ijzer in het bloed te hebben.
Amandelen, cashewnoten, hazelnoten, paranoten, pinda's, pistachenootjes, walnoten en zonnebloempitten zijn rijk aan ijzer.
Bron van ijzer
Een boterham met 20 gram appelstroop bevat ongeveer 2,5 mg ijzer. Om voldoende ijzer naar binnen te krijgen, helpt appelstroop dus wel iets mee, maar het is gezonder om het uit andere producten te halen. Denk hierbij aan vlees, donkergroene groente zoals spinazie en boerenkool, bonen en noten.
Bij bloedarmoede zit er te weinig hemoglobine in het bloed. Het bloed kan dan te weinig zuurstof naar de lichaamscellen brengen. Dit kan klachten geven, zoals moe zijn, duizeligheid, het gevoel hebben dat u flauwvalt of snel kortademig worden. Bloedarmoede komt bij vrouwen het vaakst door heftig ongesteld zijn.
Veel voedingsmiddelen verminderen de opname van ijzer in het lichaam. U kunt dit medicijn daarom het beste innemen op een lege maag. Dit is een half uur voor, of minstens een uur na, een maaltijd. De opname in het lichaam verloopt dan het beste.
Het Hb zal gemiddeld stijgen met 0,5 mmol/l per week bij adequate dosering, inname en absorptie.
Het duurt 2 tot 3 maanden om de ijzervoorraden te herstellen. Bij sommige groepen patiënten (nierziekten, kanker) zal toediening van EPO overwogen worden. Bloedtransfusie gebeurt enkel bij personen met zeer ernstige bloedarmoede.
