Legionellabacteriën kunnen zich in elke leiding met stilstaand water tussen de 20 en 65 graden ontwikkelen. Daarom is het bijvoorbeeld ook belangrijk alle kranen in uw huis na de vakantie eerst een minuut te laten lopen.
Veteranenziekte komt op dit moment ongeveer 500 keer per jaar voor in Nederland. De legionellabacterie groeit in water met een temperatuur tussen de 20 en 50 graden Celsius. Als het water in hele kleine druppeltjes (nevel) in de lucht komt, kan iemand de bacterie inademen en besmet raken.
Laat alle kranen minstens 1 minuut doorlopen. Begin bij de kraan het dichtst bij uw watermeter. Laat het water rustig stromen en voorkom dat het water gaat spetteren. Doe dit met warm en koud water.
Naar schatting lopen jaarlijks honderden en mogelijk duizenden mensen een infectie met de legionellabacterie op. De meeste mensen worden niet ziek na blootstelling. Slechts bij een klein deel van degenen die met de bacterie zijn besmet, ontwikkelt zich de ernstige veteranenziekte.
Drinkwaterbedrijven adviseren om de leidingen door te spoelen als het water langer dan een week niet is gebruikt.
Een legionella-besmetting testen, doen we met behulp van speciale apparatuur en monsternames. Een expert stelt met een legionella-monstername vast hoeveel kolonievormende eenheden (kve/l) zich in het water bevinden. Deze monstername wordt gedaan volgens gestandaardiseerde ISO-richtlijnen.
Maar de meeste boilers wekken ook warm water voor de kraan op, inclusief opslagvat zodat dat je veel warm water in één keer kunt gebruiken. Dat vat moet op temperatuur worden gehouden en daar schuilt het grootste gevaar. Je moet ervoor zorgen dat die temperatuur niet lager dan 60 graden komt.
Als het koude drinkwater in de leidingen stilstaat, warmt het op en kan er dus bacteriegroei ontstaan. Dit kan al gebeuren als mensen een dagje van huis zijn. Als u legionella inademt - bijvoorbeeld door nevel van een douche - kan dat veteranenziekte of legionellagriep veroorzaken.
Krooshoop: ''Dat is het gevaarlijke en frustrerende aan legionella: je proeft 't niet, je voelt 't niet, je ziet 't niet en je ruikt 't niet. Een sluipmoordenaar.'' Volgens cijfers van het RIVM raken jaarlijks ongeveer 550 mensen besmet met de bacterie.
Legionella gaat dood vanaf 55°C.
Stook de boilerinhoud wekelijks voorbij de optimale broedtemperatuur: tot 60°C voor minstens 20 minuten, tot 65°C voor minstens 10 minuten of tot 70°C voor minstens 5 minuten. Legionellapreventie lijkt dus heel simpel: zet je boiler hoger.
Kranen en douches kun je doorspoelen door er twee minuten water door te laten lopen. Ventileer de doucheruimte tijdens het spoelen. Voorkom dat je tijdens het doorspoelen toch druppeltjes inademt door de douchekop onder te dompelen in een emmer water of in de wasbak met de stop erin.
Antwoord: De legionellabacterie groeit in stilstaand of langzaam stromend water van tussen de 20 en 60 °C. Wanneer de zonnedouche wordt gevuld met water (dat al besmet kan zijn) kan een legionellabesmetting ontstaan.
Indien ze niet te voorkomen zijn, moeten doodlopende leidingen zo dicht mogelijk tegen de hoofdleiding afgesloten worden (op een maximale afstand van 10 cm of 5x de leidingdiameter). Dergelijke leidingen moeten echter zoveel mogelijk vermeden worden (gelet op het risico op legionellaontwikkeling).
Wat zijn de gevaren van stilstaand water? Wanneer water stilstaat, wordt er door microbiële processen een slijmlaag, de zogenaamde biofilm, in het leidingnet gevormd. Dit zorgt voor ideale levensomstandigheden voor waterbacteriën en ziektekiemen, zoals pseudomonas aeruginosa en legionella.
Het is mogelijk om via een polymerasekettingreactie ( PCR ) Legionellae aan te tonen. De PCR is gebaseerd op de amplificatie van delen van genen die specifiek zijn voor legionella. Deze test wordt door een beperkt aantal medisch-diagnostische laboratoria uitgevoerd.
Legionella: een 'taaie' bacteriesoort
Zelfs onder gunstige desinfecterende omstandigheden in het zwemwater, zoals het geval is bij voldoende vrij beschikbaar chloor in combinatie met een goede zuurgraad (pH), kan een contacttijd met chloor van 30 minuten of meer noodzakelijk zijn om de legionellabacterie af te doden.
temperatuur van het douchewater in uw warmwatertoestel afgesteld is op minimaal 60 °C. Bij temperaturen boven de 60 °C wordt de bacterie gedood. Als u twijfelt aan het watersysteem, kunt u na enige weken afwezigheid na thuiskomst de douche doorspoelen met alleen heet water.
U moet een risicoanalyse laten uitvoeren door een BRL 6010 gecertificeerd bedrijf. Deze analyse laat zien waar legionellabacteriën kunnen groeien in uw drinkwaterinstallatie. Op basis van de risicoanalyse moet u een beheersplan laten maken door een gecertificeerd bedrijf.
U kunt legionella-groei wel beperken door op het volgende letten: Stel de boiler of combiketel goed af (tenminste 60 graden). Gebruik het warme en koude water minimaal wekelijks. Spoel direct na terugkeer van vakantie even de kranen en douche door om het water te verversen.
Tips tegen legionella
Stel het warmwatertoestel (boiler, combiketel, geiser) op minimaal 60°C af. Spoel alle leidingen zo'n twee minuten door bij terugkomst van vakantie. Voorkom hierbij verneveling door bijvoorbeeld de douchekop in een met water gevulde emmer te houden.
De filter in de legionella douchekop heeft geen invloed tijdens het douchen. De filter laat het water passeren en houdt de bacterie tegen waardoor u geen verschil merkt in waterdruk. Ook kunt u de douchekop gewoon bij verschillende temperaturen gebruiken.
Als de boiler wordt verwarmt door een warmtepomp (55 °C)
Volgens de richtlijnen van ISSO publicatie 30.5 en 55.1 dient wekelijks de boiler gedesinfecteerd te worden. Dat kan door één van deze 3 methode: De gehele boiler inhoud op 60 °C brengen en daar minstens 20 minuten op laten staan.
Bij een uittapsysteem in een woninginstallatie volstaat een temperatuur van 55°C op het tappunt. Bij woninginstallaties met een circulerend leidingnet of een collectieve installatie volstaat een minimumtemperatuur van 60°C op het tappunt.
Momenteel geldt volgens NEN 1006 een eis van 55 °C voor woninginstallaties voor warm tapwater zonder circulatiesysteem. Deze temperatuur moet gemeten worden op de tappunten. Voor installaties met een circulatiesysteem geldt een eis van 60 °C.
De legionella antigeentest in urine is goed toepasbaar voor het aantonen van een acute legionellose veroorzaakt door L. pneumophila type 1. In een klein aantal patienten kan deze test negatief zijn omdat de infectie wordt veroorzaakt door een ander L.
