Twee op de drie volwassenen kunnen niet tegen melk
Slechts een derde van de wereldbevolking kan tegen melk. Veel mensen krijgen met de jaren moeite met het opnemen van een bepaald molecuul. Het grootste deel van de wereldbevolking verdraagt geen melk meer na het babystadium.
Dat Aziaten niet tegen melk kunnen, is volgens FrieslandCampina 'deels een fabeltje'. ,,Als je het niet gewend bent, krijg je van melk diarree. Maar als je van kinds af aan melk drinkt, bouw je lactose tolerantie op. Net zoals wij gewend kunnen raken aan pittig eten.''
Om lactose (of melksuiker) af te breken en te verteren, moet je over voldoende lactase beschikken. Lactase is een enzym. Een enzym is een eiwit dat noodzakelijk is voor bepaalde processen in je lichaam, bijvoorbeeld om voedsel te verteren. Het enzym lactase wordt aangemaakt in de wand van je dunne darm.
Melk is geen vergif. De boodschap blijft nog steeds: in een evenwichtig dieet is, naast voldoende groenten en fruit, beperken van dierlijke vetten en alcohol, ook plaats voor melk, omdat het een belangrijke calciumbron is.
De hoeveelheid eiwitten en fosfaat die melk bevat zorgen voor verzuring in het lichaam. Het lichaam zal het zuur vervolgens neutraliseren door calcium uit de botten te onttrekken. Melk drinken kan dus ook leiden tot een tekort aan calcium, dat uiteindelijk kan leiden tot botmineraaldichtheid afname.
Wie geen melk of melkproducten eet, moet z'n best doen om van bepaalde voedingsstoffen, zoals calcium en vitamine B12, voldoende binnen te krijgen. De voedingsstoffen in melk zitten ook in andere productgroepen zoals fruit, groenten, bonen, vlees, noten, granen en eieren.
'Magere melk is de gezondste keuze'
Omdat te veel verzadigd vet niet goed is en de kans op hart- en vaatziekten verhoogt, kun je beter voor een glas halfvolle melk gaan. De andere voedingsstoffen zoals calcium, zijn bij alle drie melksoorten gelijk."
“Een mens kan zonder melk. Als je er maar voor zorgt dat je de calcium en andere mineralen, eiwitten, en B-vitaminen vitaminen langs andere weg binnenkrijgt. Andere zuivel zoals karnemelk of yoghurt is ook prima.”
Volle melk is de meest onbewerkte melksoort van de drie. Volle melk bevat van nature ongeveer 3,5 % vet. De vetten in melk zorgen waarschijnlijk voor een stabielere bloedsuikerspiegel door de opname van suiker te vertragen. In dit opzicht kan volle melk de beste optie zijn.
Dit wordt lactosemalabsorptie genoemd. Niet iedereen heeft last van klachten door de verminderde opname van lactose. Als iemand wel last heeft van klachten spreken we van lactose-intolerantie: het niet goed verdragen van lactose. Er zijn verschillende vormen van lactose-intolerantie, afhankelijk van de oorzaak.
Conclusie: Europeanen drinken al 9000 jaar melk, eigenlijk vanaf het moment dat ze boeren werden. Lange tijd hadden de meesten van hen niet het enzym om melksuikers af te breken. Al weerhoudt mensen dat er niet van om melk te drinken.
Ja, je kan prima zonder melk (of überhaupt zonder zuivel). Er zit niks in zuivel dat je lichaam nodig heeft en niet uit ander voedsel kan halen. Melk drinken we eigenlijk vooral vanwege de proteïne (ook wel eiwitten genoemd) en calcium.
Met je dagelijkse portie zuivel verklein je het risico op darmkanker. Melk en melkproducten zoals 30+ kaas, yoghurt en karnemelk leveren daarnaast veel goede voedingsstoffen. Ze bevatten eiwit en zijn een bron van de vitamines B2, B12 en calcium. Het vet in melk bevat wel veel verzadigde vetten.
Nieuw onderzoek naar archeologische vondsten wijst uit dat dit echter pas een vrij recente ontwikkeling is. Nog maar 3000 jaar geleden waren Europeanen lactose-intolerant.
De raad adviseert om tussen de 250 en 500 ml melk per dag te consumeren, als bijdrage aan de inname van calcium, vitamine B2 en B12. Let op: deze aanbevolen hoeveelheid gaat over melk in vloeibare vorm. Het equivalent in bijvoorbeeld yoghurt of kaas vind je in dit overzicht.
Het Nederlandse Voedingscentrum adviseert bijvoorbeeld drie tot vier glazen melk per dag. Uit de onderzoeken van Willett blijkt dat mensen die meer dan twee glazen melk per dag nemen, net zo vaak botbreuken krijgen als mensen die minder consumeren.
Overdaad. Klinkt goed, maar te veel melk drinken is ook niet verstandig. In melk zitten verzadigde vetten, die het risico op hart- en vaatziekten vergroten. Schutte raadt daarom aan halfvolle of de magere varianten te kopen.
Naast water kun je ook prima gezonde dranken als (kruiden)thee, koffie zonder suiker, magere en halfvolle melk, karnemelk en ongezoete magere drinkyoghurt of (ongezoete) sojadrank nemen. Deze zitten allemaal in de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum.
Magere melk bevat hoogwaardige eiwitten (3,6-3,7 g/100 ml), met alle negen essentiële aminozuren. Het eiwit in melk kan bijdragen aan de opbouw van spiermassa na krachttraining, zowel bij mannen als vrouwen en op de korte en langere termijn2–4.
Leven zonder zuivel, zoals veganisten doen, is voor je gezondheid niet slecht, zeker als je je calcium ergens anders vandaan haalt. De meeste melkvervangers hebben calcium toegevoegd. En wie voldoende groene bladgroenten, noten en bijvoorbeeld gedroogde vruchten zoals abrikozen eet, leeft gezond zonder zuivel.
Een vette huid met verstoppingen en puistjes heet acne. Stom genoeg kan 1 glas melk al voor deze problemen zorgen als je daar gevoelig voor bent. Daarnaast kan de lactose (melksuiker) in zuivel bijdragen aan het ontstaan of verergeren van andere huidproblemen zoals rosacea en eczeem.
Het staat in het schap bij de houdbare melk, maar er zijn ook gekoelde varianten. Het voordeel van kiezen voor plantaardige melk is dat je een ruime keuze hebt: sojamelk, havermelk, rijstmelk, amandelmelk, cashewmelk en melk op basis van kokos: genoeg opties om melk te blijven drinken.
