De Eerste Kamer heeft niet het recht om wetsvoorstellen te wijzigen (het recht van amendement). Zij stemt alleen over het voorliggende wetsvoorstel en kan dit uitsluitend aannemen of verwerpen. Ook mondelinge beantwoording van vragen komt in de Eerste Kamer niet voor.
Tweede Kamerleden hebben het recht om wetsvoorstellen aan te passen. De Eerste Kamer heeft dit recht niet.
Over een wetsvoorstel moet, als de Tweede Kamer het heeft aangenomen, ook door de Eerste Kamer worden gestemd. De Eerste Kamer kan een wetsvoorstel nog tegenhouden. De leden van de Provinciale Staten kiezen de 75 Eerste Kamerleden . De Provinciale Staten worden weer wel rechtstreeks gekozen.
In moties worden meningen en verzoeken van de Tweede of Eerste Kamer vastgelegd. Over moties wordt gestemd. Pas als de Kamermeerderheid vóór stemt, heeft een motie politieke betekenis. Bewindslieden zijn overigens niet verplicht een aangenomen motie uit te voeren.
De Eerste Kamer heeft niet het recht van amendement. Dat blijkt uit artikel 85, waarin staat dat de Eerste Kamer het voorstel 'overweegt zoals het haar is gezonden'. Dat betekent dat de Eerste Kamer het voorstel moet behandelen zoals het door de Tweede Kamer is aangenomen.
Verder zijn in het reglement van orde van de Eerste Kamer bepalingen opgenomen over het vragenrecht en het recht van interpellatie . Bovendien heeft de Eerste Kamer ook het recht van enquête , hoewel dat in de praktijk nog nooit is ingezet.
Zij houdt zich alleen bezig met de hoofdlijnen van beleid. Zij kan wat onafhankelijker opereren dan de Tweede Kamer. Ten aanzien van de wetsvoorstellen heeft zij een heroverwegende functie. De Eerste Kamer heeft niet het recht om wetsvoorstellen te wijzigen (het recht van amendement ).
Verder kunnen Eerste Kamerleden de bewindslieden toezeggingen ontlokken over de uitvoering van de wet. Als de Eerste Kamer dreigt een wetsvoorstel te verwerpen, zal een minister of staatssecretaris (eventueel na kabinetsberaad) geneigd zijn de Kamer tegemoet te komen.
De Eerste Kamer kan een wetsvoorstel niet meer wijzigen. Formeel kan de Kamer het wetsvoorstel alleen aannemen of verwerpen. In de praktijk zijn er een aantal middelen (novelle, toezeggingen, moties) om invloed uit te oefenen om het wetsvoorstel aangepast te krijgen.
Tweede Kamerleden controleren niet alleen de regering, ze mogen ook zelf wetsvoorstellen maken. Dit heet het recht van initiatief. Elk Kamerlid heeft dit recht al sinds het begin van de Tweede Kamer in 1815.
Een parlementaire enquête is een onderzoek naar een onderwerp van regeringsbeleid of naar een besluitvormingsproces. Zowel Tweede als Eerste Kamer, als de Verenigde Vergadering kunnen besluiten tot het houden van een parlementaire enquête. De Eerste Kamer kreeg het recht in 1887.
De Eerste Kamer heeft sinds 1887 het recht van enquête, maar heeft dat nog nooit gebruikt. Wel is wel eens aan de orde geweest het te gaan gebruiken zoals in 1981, toen een voorstel werd gedaan voor het houden van een enquête naar de contracten over de verwerking van kernafval. Daar was geen meerderheid voor te vinden.
Sinds 30 april 2013 is Willem-Alexander koning der Nederlanden. Macht heeft de koning niet. Voor het uitvaardigen van wetten en besluiten zijn de handtekening van zowel de koning als een minister nodig.
Alleen de Tweede Kamer heeft het recht om amendementen voor te stellen en aan te nemen (het recht van amendement). Pas als de meerderheid van de Tweede Kamer voor een amendement stemt, wordt de wijziging in het wetsvoorstel opgenomen.
De Eerste Kamer is medewetgever en controleur van de regering. Ieder wetsvoorstel dat aangenomen is door de Tweede Kamer, moet ook door de Eerste Kamer worden aangenomen voordat het een wet kan worden. De Eerste Kamer let er met name op of wetsvoorstellen juridisch kloppen, goed uit te voeren en te handhaven zijn.
De Raad van State is onafhankelijk adviseur van regering en parlement over wetgeving en bestuur en hoogste algemene bestuursrechter van het land. De Raad van State is een Hoog College van Staat. De Eerste Kamer, Tweede Kamer, de Algemene Rekenkamer en de Nationale ombudsman zijn dat ook.
In het bijzonder de Partij voor de Vrijheid en diens voorloper Groep Wilders dienden veel moties van wantrouwen in. Tegen het kabinet-Rutte III werd het hoogste aantal moties van wantrouwen ingediend, namelijk 38.
Als een kabinetscrisis daadwerkelijk tot de val van een kabinet leidt, bieden de leden van het kabinet hun ontslag aan aan het staatshoofd. Er moeten dan nieuwe verkiezingen voor de Tweede Kamer worden uitgeschreven. Het oude kabinet blijft de lopende zaken afhandelen totdat er een nieuw kabinet is geïnstalleerd.
De Eerste Kamer moest waken tegen de "waan van de dag" en al te radicale voorstellen van de - sinds 1848 immers rechtstreeks gekozen - Tweede Kamer kunnen tegenhouden. Naast de indirecte verkiezing was ook de groep burgers waaruit de Eerste Kamerleden konden worden gekozen verschillend ten opzichte van de Tweede Kamer.
Meestal dient de regering (de Koning en de ministers) een wetsvoorstel in. Dit heet een regeringsvoorstel. Maar ook Tweede Kamerleden kunnen een wetsvoorstel indienen.
Oordeel van het kabinet
1. Zolang een voorstel van wet, ingediend door of vanwege de Koning, niet door de Tweede Kamer onderscheidenlijk de verenigde vergadering is aangenomen, kan het door haar, op voorstel van een of meer leden, en vanwege de regering worden gewijzigd.
De Eerste Kamer bestaat uit 75 leden. Zij worden niet rechtstreeks door de Nederlandse bevolking gekozen, maar door de leden van Provinciale Staten, kiescolleges in Bonaire, Sint Eustatius en Saba, en het kiescollege niet-ingezetenen.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal, kortweg de Tweede Kamer, vormt samen met de Eerste Kamer de Nederlandse Staten-Generaal, de landelijke volksvertegenwoordiging voor Nederland. De leden van de Tweede Kamer worden uiterlijk eens in de vier jaar gekozen door de kiesgerechtigde Nederlandse bevolking.
Het recht om wijzigingen aan te brengen in wets- voorstellen van de regering of in initiatiefvoorstel- len, heet het recht van amendement. De Tweede Kamer stemt over de voorgestelde wijzigingen of amendementen en over het bijbehorende wets- voorstel.
Alle leden - Eerste Kamer der Staten-Generaal.
