Vers hout bevat 80% vocht en dat moet er eerst uitdrogen. Want nat hout geeft veel minder energie en warmte. Het drogen duurt 1 tot 2,5 jaar. Es, linde, wilg en berk (1,5 jaar drogen) en fruitbomen, eik en beuk (2,5 jaar drogen) leveren favoriet brandhout.
Anders dan bij houtpellets kan stukhout nooit geheel droog en vochtvrij zijn. Er is altijd sprake van fysisch en chemisch gebonden vocht. Zelfs het droogste en oudste meubelhout bevat enkele procenten vocht. We spreken dus al bij circa 15% vocht van droog stukhout dat geschikt is om te stoken.
Om erachter te komen of hout droog genoeg is om te stoken moet je het vochtgehalte meten met een speciale houtvochtmeter. Een musthave voor iedere houtstoker. De Groene Stoker adviseert een vochtpercentage rond de 15%, liefst niet hoger.
Het brandhout mag een vochtigheidspercentage hebben tot maximaal 20 procent. Vers gekapt hout heeft een vochtigheidsgehalte van ongeveer 50 procent. Na een jaar drogen daalt dit tot ongeveer 28 procent en na 2 tot 3 jaar drogen heeft het hout het geschikte vochtigheidspercentage van 20 procent of minder.
Verwijder waterkringen van hout met zout en water. In een kommetje maakt u een mengsel van één theelepel zout en één eetlepel water, en dit brengt u met een schone doek aan op het hout. Wrijf hier voorzichtig overheen, net zolang totdat de watervlekken volledig verdwenen zijn.
Hardhout. De meest duurzame houtsoort is hardhout. Deze houtsoort is dus het best bestand tegen vocht, zonder dat het behandeld hoeft te worden, en gaat wel meer dan 25 jaar lang mee. * Bij Hout en Bouwmaterialen vindt u daarom onder andere een ruim assortiment aan palen en balken van hardhout.
Dennenhout bevelen we ook niet aan, in de open haard tijd was het een hele vette “nee!” omdat het dennenhars in een open haard niet goed verbrande. In de moderne houtkachel is dat niet meer belangrijk. Toch bevelen wij het niet aan omdat het hout dan wel echt perfect gekloofd en droog (max12% vocht) moet zijn.
Brandduur per houtsoort
Elzenhout - circa 1 tot 1,5 uur per blok. Berkenhout - circa 1 tot 1,5 uur per blok. Essenhout - circa 1,5 tot 2 uur per blok.
Houtvezels worden taai tijdens het drogen van het hout wat het kloven van het hout moeilijker maakt. Met name op de plekken waar het brandhout is doorgezaagd verloopt het indrogen sneller. Dit is de reden dat korte stukken hout sneller indrogen dan langere stukken.
Stook alleen droog, onbehandeld hout.
U herkent droog hout aan scheuren en loszittende schors. Het stoken van nat hout zorgt voor onvolledige verbranding. Bovendien geeft nat hout veel minder warmte en leidt het stoken van nat hout eerder tot roetaanslag en schoorsteenbranden.
Naaldhout is geen geschikte hoofdbrandstof voor je houthaard of houtkachel. In de schors van naaldhout bevindt zich veel hars, hetgeen voor vervuiling kan zorgen in de haard of schoorsteen. Wel kan het handig zijn om wat aanmaakhoutjes van naaldhout achter de hand te hebben, omdat deze snel vlam vatten.
Als ik ervan uitga dat een boom 20 meter hoog is en bestaat uit een rechte stam met een doorsnee van 40 centimeter, dan is het totale volume van de stam zo'n 2,5 kuub. Ruim duizend kilo hout.
Bij nat weer zet hout uit doordat het vocht opneemt. In de zomer droogt het hout en gaat het weer krimpen. Aangezien buitentoepassingen onderhevig zijn aan het weer, zal hout blijven uitzetten en krimpen. De vochtigheid en elasticiteit (de werking) zal wel iets minder worden naarmate hout ouder wordt.
Hardhout heeft een langere brandduur en produceert meer warmte. Aan de andere kant bevat zachthout een hoger vochtgehalte. Ze zijn meestal plakkerig en zullen waarschijnlijk de ophoping van deze stoffen in de schoorsteen veroorzaken. Ze branden echter sneller dan droge en produceren een indrukwekkende vlam.
Voor een volledige verbranding is het van belang dat het haardhout zo droog mogelijk is. Een te hoog vochtgehalte in het hout zorgt voor onvolledige verbranding en zorgt voor vervuiling van het milieu, de haard of kachel en rookkanaal.
Een kuub gedroogd hout kost bij de lokale handelaar zo'n 100 euro en staat qua energie gelijk aan ongeveer 220 m3 aardgas. Een eenvoudig rekensommetje toont aan dat verwarmen met hout goedkoper is wanneer de gasprijs hoger ligt dan €0,45 per m3.
De kachel wordt gebruikt als hoofdverwarming van de ruimte en je hebt een goed geïsoleerd huis. Bij een oudere kachel zonder hoog rendement zal je ongeveer 10/11 m3 per jaar gebruiken. Heb je een hoog rendement kachel dan vermindert het verbruik met 25 tot 30% en zul je 7/8 m3 per jaar verbruiken.
Hoeveel hout je dus per avond stookt is volledig afhankelijk van hoe lang je de houtkachel of openhaard wilt laten branden. Je mag ervan uitgaan dat een blok haardhout van de zachte variant ongeveer 1-1,5 uur brandt en een hardhouten blok ongeveer 1,5-2 uur.
Verder is het belangrijk om te weten dat je niet alles mag stoken in je houtkachel of vuurkorf. Zo is het wettelijk verboden om snoeihout, afval, bewerkt hout en geïmpregneerd hout te verbranden. Stook daarom alleen onbehandeld (schoon) hout zonder impregneermiddel, lijm, beits of verf.
Alhoewel de verbranding van droog onbehandeld houtafval zoals o.a. fruitkisten en paletten wel wettelijk is toegelaten, wordt dit vanuit het voorzichtigheidsprincipe toch afgeraden.
Gemeenten kunnen de aanwezigheid van houtkachels niet verbieden. Houtkachels zijn namelijk als product toegestaan op de (Europese) markt. Ook is er nauwelijks ruimte voor gemeenten om lokale regels te stellen voor het rookgaskanaal (schoorsteen), omdat het Bbl daarover al regels stelt.
Drogen is het beste middel tegen houtrot
Hout dat vochtig blijft is vatbaar voor aantasting, zorg er dus voor dat hout zo droog mogelijk blijft. Dit kan met door het hout te bewerken met verf, lak of beits. Impregneren is ook een manier om vocht voor een langere tijd uit de houtnerven te houden.
Populier, els en spinthout van den (vurenhout) en eik zijn het meest kwetsbaar. Spar en kernhout van den en eik zijn wat beter bestand tegen de aantasting. Het kernhout van de eik is het meest resistent. Het maakt ook uit of het grondwater in één richting stroomt of oscilleert.
