Met recht noemen veel mensen ondermijning een containerbegrip waar diverse fenomenen van (georganiseerde) criminaliteit onder vallen (drugshandel, mensenhandel, witwassen, grootschalige oplichting en fraude etc.
Criminelen maken voor illegale activiteiten gebruik van legale bedrijven en diensten. Hierdoor vervagen normen en neemt het gevoel van veiligheid en leefbaarheid af. Dit effect heet ook wel ondermijning.
Ondermijnende criminaliteit in Nederland
Criminelen maken voor hun illegale activiteiten gebruik van legale bedrijven en dienstverleners. Zo raken onder- en bovenwereld met elkaar vermengd. Dat zorgt voor onveilige situaties. Het ontwricht de samenleving en ondermijnt de rechtsstaat.
Om zwart geld in de bovenwereld te kunnen besteden zonder daarbij het risico te lopen dat het onmiddellijk weer door justitie of de belastingdienst in beslag genomen wordt, moet het witgewassen worden. Het gaat dan bijvoorbeeld om geld dat afkomstig is van drugshandel, mensenhandel, diefstal, sociale of fiscale fraude.
De maximale straf die op opzettelijk witwassen staat, is zes jaar of een geldboete van EUR 74.000. Bij gewoonte witwassen is de maximale gevangenisstraf acht jaar. Bij schuldwitwassen is dat twee jaar. De maximale boete is bij gewoonte witwassen en schuldwitwassen hetzelfde als bij opzettelijk witwassen.
Op de meest eenvoudige vorm van witwassen staat een maximum gevangenisstraf voor de duur van 2 jaar en een geldboete van € 74.000,-. Dit kan oplopen tot een gevangenisstraf voor de duur van 6 jaar of een geldboete van € 74.000,- in het geval een verdachte een gewoonte heeft gemaakt van witwassen.
Het witwassen van geld is een misdrijf en de rechter kan u hiervoor maximaal een gevangenisstraf van zes jaar of een geldboete opleggen. U heeft dus te maken met een serieuze confrontatie met justitie.
Op dit moment mag u alle aankopen contant betalen. Bij contante aankopen boven de € 10.000 moet de verkoper een cliëntenonderzoek doen. Maar niet alle verkopers accepteren contant geld. Het kabinet werkt aan een wetsvoorstel om contante betalingen vanaf € 3.000 te verbieden.
Bij witwassen gaat het om het uitvoeren van transacties die erop gericht zijn crimineel geld een ogenschijnlijk legale herkomst te geven. Sinds december 2001 is witwassen een zelfstandige strafbaarstelling, waarbij veroordeling voor een gronddelict, zoals drugs- of mensenhandel, niet nodig is.
Justitie moet bij witwassen bewijzen dat het geld of de goederen een criminele herkomst hebben. In veel gevallen kan ook bewijs worden geleverd door aan te voeren dat een persoon onvoldoende legale inkomsten heeft om aan het geld of de goederen te komen.
Signalen ondermijning
De meest voorkomende vormen van ondermijning in de horeca zijn witwassen, afpersen en drugshandel. Het uitgaansleven kan statusverhogend werken voor drugscriminelen, maar dat kan ook leiden tot drugshandel, ordeproblematiek of zelfs escaleren in geweld – zoals nachtelijke beschietingen.
We nemen verschillende maatregelen tegen ondermijning. We controleren ondernemingen en vergunningaanvragen grondig. We sluiten drugspanden. Ook helpen we jongeren die betrokken zijn bij drugscriminaliteit om daarmee te stoppen.
Georganiseerde criminaliteit. Illegale drugshandel. Illegale wapenhandel. Schending van EU-sancties.
Ondermijning voorkomen
Door bijvoorbeeld: (lucht)havens beter te beveiligen, zodat minder drugs in- en uitgaan; bedrijven en bestuurders die ondermijning faciliteren stevig aan te pakken; alternatieven aan te bieden aan jongeren in kwetsbare wijken die het risico lopen in de georganiseerde criminaliteit te belanden.
De politie levert een belangrijke bijdrage aan die integrale aanpak, samen met vaste partners. Denk aan gemeenten, de Belastingdienst/Douane, de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) en het Openbaar Ministerie. Afhankelijk van de problemen sluiten steeds meer andere publieke en private partners aan.
De Nationale Politie kiest voor een keiharde aanpak van ondermijning van de maatschappij door de georganiseerde misdaad.
Cash vormt een groot risico, schrijven de landen. Het is anoniem en niet traceerbaar en wordt daarom gebruikt voor onder meer witwassen, het financieren van terrorisme., drugs-en mensenhandel en belastingontduiking.
Er zijn verschillende manieren om geld wit te wassen. Crimineel geld kan bijvoorbeeld een legale schijn krijgen door het te storten op een rekening van een bedrijf in het buitenland, dat het geld vervolgens weer investeert in een ander buitenlands bedrijf in een land waar de controle zwak is.
Wat mag en kan de bank eigenlijk opvragen? De bank mag in beginsel geen uitleg vragen omtrent alle transacties op een rekening, dit zou disproportioneel zijn. Ook moet het opvragen van informatie proportioneel zijn, dat wil zeggen: in verhouding met het doel van de betreffende wet.
U bent volledig vrij om de grootte van het over te schrijven bedrag te kiezen, zonder dat u hiervan 'iets op papier moet zetten'. Echter, de gevolgen van het al dan niet melden van de bancaire gift zijn afhankelijk van het feit of u na de datum van overschrijving nog drie jaar blijft leven of niet.
De fiscus kan bankrekeningen van individuen raadplegen om achterstallige schulden (belastingen) te innen. In realtime kan de belastingdienst echter niet volgen welke transacties er allemaal plaatsgrijpen op je bankrekening. De staatskas kent evenwel je saldo in het begin en in het midden van het jaar.
Door de investeringen die criminelen doen, kunnen ze invloed krijgen op personen, ondernemingen en andere legale sectoren. Hierdoor is witwassen een ernstige bedreiging voor de economie en tast het ook de integriteit van de financiële sector aan.
De Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) moet voorkomen dat criminelen via hun rekeningen geld witwassen dat ze met misdaad hebben verdiend. De Wwft geldt voor iedereen die te maken heeft met geldstromen.
Op opzettelijk witwassen staat maximaal 4 jaar gevangenisstraf of een geldboete van de vijfde categorie (78.000 euro). Op schuldwitwassen staat een maximumstraf van 1 jaar gevangenisstraf of een geldboete van de vijfde categorie.
