Plastic maakt niet alleen een vuilnisbelt van de kusten, maar schaadt ook de levensomgeving van zeedieren. Dieren raken verstrikt in grotere stukken plastic, en verwarren kleinere stukjes voor voedsel. Het inslikken van plastic deeltjes kan de vertering van voeding verhinderen.
Plastic vervuilt alle ecosystemen, zelfs de meest afgelegen plekken op aarde. Dieren raken in het plastic verstrikt en sterven een langzame, pijnlijke dood. Minuscule kleine deeltjes plastic, zogenaamde microplastics, zijn al aangetroffen in menselijk bloed.
Top 10 landen met de meeste plasticvervuiling in de oceanen voor 2022. Volgens onderzoek van #PlasticFreeJuly en verpakkingsdetaillist RAJA UK staat India bovenaan de lijst van grootste vervuilers wereldwijd met maar liefst 126,5 miljoen kg per jaar plastic wat in de oceanen terechtkomt.
Vorig jaar exporteerde Nederland ruim 200 miljoen kilo plastic afval naar landen buiten de Europese Unie. Hiervan ging er bijna 70 miljoen kilo naar Indonesië en bijna 64 miljoen kilo naar Vietnam. Ook wereldwijd is Nederland een grote speler, alleen Japan en de Verenigde Staten exporteerden in 2021 meer plasticafval.
De nadelen van plastic
Je vindt plastic afval als zwerfvuil op het land, in oceanen, zeeën en rivieren. De kleinste deeltjes plastic kunnen schade veroorzaken bij dieren.
Waarom is plastic vervuiling zo slecht voor ons als mens? We drinken water en ademen lucht in. Bovendien eten velen vis en schelpdieren uit de zee, wat vol zit met plastic. Ook drinken we uit plastic flesjes, eten voedsel uit blik/bakjes, en dragen kleding waar plastic in zit op onze huid.
Wegwerpplastic is schadelijk voor het milieu
Dit is onnodig veel afval, ook op straat en in de bosjes. Dat veroorzaakt een groot milieuprobleem. In plastic zitten namelijk vaak giftige stoffen, die de natuur niet kan afbreken. Veel dieren eten per ongeluk de plastic resten en worden hier ziek van.
In de komende 10 jaar zal de productie van plastic met 40% toenemen. Als we niets tegen de plasticsoep ondernemen, zal er in 2050 qua gewicht meer plastic in zee zijn dan vis. De Verenigde Naties waarschuwen dat het zeeleven onherstelbaar verwoest zal worden. Koraalriffen blijken extra kwetsbaar voor plastic.
Door uit te zoeken waar het plastic is, kunnen we onderzoeken hoe schadelijk het is. Denk aan plastic in je drinkwater, in je eten of in ongeboren baby's. Door de reis van plastic door de oceanen te volgen, kunnen we achterhalen waar het vandaan komt en wie er verantwoordelijk voor is.
Plastics blijven tot 450 jaar aanwezig, en de kleine fragmenten verdwijnen zelfs nooit helemaal. Marien zwerfvuil vermijden en verminderen staat hoog op de nationale en internationale agenda.
Meer dan 100 miljoen dieren sterven jaarlijks door Plastic
Dieren raken verstrikt in plastic en sterven een langzame dood. Ze zien die voor kwallen aan, wat hun voedsel is.
Het grootste 'plasticeiland', de Great Pacific Garbage Patch (GPGP), ligt tussen Hawaï en Californië en is drie keer de grootte van Frankrijk. Per vierkante kilometer drijft daar minstens 1 kilo afval in het water, maar soms wel meer dan 100 kilo.
China is met 395 miljoen ton per jaar de grootste vervuiler, gevolgd door de VS met 265 miljoen ton. Maar dat zijn absolute cijfers. Per hoofd van de bevolking gaan de Amerikanen de Chinezen ruimschoots voorbij. Met 812 kilo afval per Amerikaan behoren ze tot de absolute top.
Er wordt geschat dat er jaarlijks tussen de 12 en 24 miljoen kilogram plastic wordt opgegeten door vissen. Volgens de VN gaan er elk jaar 100.000 zeezoogdieren en 1 miljoen zeevogels dood door afval op zee.
meer gebruik van plasticvervangende materialen (composteerbaar etc.) indien toch gebruikt, dan zo ontwerpen dat plastic recyclebaar is. goede vuilnisophaalsystemen, overal ter wereld. verhoging van capaciteit om wereldwijd meer plastic mechanisch te kunnen recyclen.
Plastic draagt zo bij aan de opwarming van de aarde. Een nieuwe studie toont aan dat ook plastic afval bijdraagt aan de klimaatverandering. Het gaat vooral om de uitstoot van de broeikasgassen methaan en ethyleen, die uit zwerfplastic vrijkomen onder invloed van zonlicht.
In drieëndertig Afrikaanse landen zijn wetten die plastic tasjes en ander single-use-plastic aan banden leggen of verbieden. Onder meer Kenia, Tanzania, en Oeganda verbieden het gebruik van plastic tasjes, maar één land steekt kroon: Rwanda. Het land wil als eerste van de wereld volledig plastic vrij zijn.
Het eerste plastic op basis van een synthetisch polymeer werd gemaakt van fenol en formaldehyde, met de eerste levensvatbare en goedkope synthesemethoden die in 1909 werden uitgevonden door Leo Hendrik Baekeland, een in België geboren Amerikaan die in de staat New York woont.
Maar de voordelen van plastic zijn gigantisch. Het is lichter en minder breekbaar dan glas of aardewerk, waterdicht, in vele vormen te gieten, goedkoop om te produceren (10 kg aardolie is voldoende voor het maken van 3.000 Albert Heijn-tasjes) en het reageert nauwelijks met andere stoffen.
Frisdrankbedrijven, de grootste gebruikers, produceren jaarlijks 500 miljard plastic wegwerpflessen. Als er niets verandert, is het plastic probleem in 2050 vier keer zo groot als nu. Van die 8,3 miljard ton plastic is ruim 6,3 miljard ton inmiddels afval.
Plastic is meestal niet biologisch afbreekbaar en kan giftige stoffen bevatten, die schadelijk zijn voor het milieu. Heel wat plastic producten zijn herbruikbaar en recyclebaar, maar een groot deel is slechts voor eenmalig gebruik.
Het Passive Cleaning System van The Ocean Cleanup is een autonome vangarm van 1-2 kilometer breed die door zeestroming in een U-vorm wordt geduwd. Deze vorm en het speciale onderwaterscherm zorgen ervoor dat het oppervlaktewater tegen de drijvende vangarm botst waardoor plastic afval zich zou moeten verzamelen.
Daaruit blijkt dat kleine plastic deeltjes de darmwand, de longen, de placenta en zelfs de bloed-hersenbarrière kunnen passeren. Daar verstoren ze het functioneren van de lichaamscellen. Ook treden soms ontstekingsreacties op.
Momenteel wordt er geschat dat er ca. 100 tot 150 miljoen ton plastic afval in onze oceanen en zeeën ronddrijft. In totaal spreken we over een gebied van minstens 700.000 km² tot misschien zelfs meer dan 15.000.000 km² waarin de ganse waterkolom ernstig is vervuild, vanaf het wateroppervlak tot de zeebodem.
